Dramatyczny, dramatycznie
ostatnio zastanawiałam się nad słowem będącym ewidentną kalką z języka angielskiego, mianowicie dramatycznie, dramatyczny w wyrażeniach takich jak: dramatyczny wzrost cen, bezrobocie dramatycznie wzrosło. Chciałam zapytać o poprawność takiego użycia w podanych kontekstach, ponieważ z przeglądu korpusu języka polskiego można wywnioskować, że jest ono dość powszechne.
Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Z pozdrowieniami.
Anita Danielewska
2.12.2019
2.12.2019
Szanowni Państwo,ostatnio zastanawiałam się nad słowem będącym ewidentną kalką z języka angielskiego, mianowicie dramatycznie, dramatyczny w wyrażeniach takich jak: dramatyczny wzrost cen, bezrobocie dramatycznie wzrosło. Chciałam zapytać o poprawność takiego użycia w podanych kontekstach, ponieważ z przeglądu korpusu języka polskiego można wywnioskować, że jest ono dość powszechne.
Z góry dziękuję za wyjaśnienie. Z pozdrowieniami.
Anita Danielewska
Szanowna Pani,
rzeczywiście, słowa dramatyczny i dramatycznie są często (chciałoby się powiedzieć: dramatycznie często) używane przez Polaków. Przysłówek (dramatycznie) występuje na przykład w połączeniach: nakłady gazet dramatycznie spadają, siła nabywcza pieniądza dramatycznie spadła, piłkarze byli w dramatycznie słabej formie, dramatycznie obniżył się poziom jeziora, na tym tle dramatycznie źle wyglądają pracownicy…, w Lubuskiem dramatycznie brakuje lekarzy specjalistów itd.). Przymiotnik pojawia się w następujących kontekstach: zasadnicza dramatyczna zmiana w podatkach, dramatyczne ubóstwo, dramatyczny spadek użycia słowa itd. Jeśli wyrazy te występują w połączeniach, w których da im się przypisać sens ‘mający cechy takie, jakie ma dramat’ (dramatyczna powódź, dramatycznie niskie zarobki – ‘powódź, zarobki prowadzące do dramatów ludzkich’), to ich użycie nie powinno niepokoić (choć zapewne nie każdy z nas byłby skłonny powiedzieć: dramatycznie brakuje lekarzy – mimo że ta sytuacja istotnie może mieć cechy dramatu). Jeśli jednak dramatyczna zmiana w podatkach oznacza „tylko” dużą, lecz niewywołującą dramatycznych skutków zmianę, to mamy do czynienia z nadużyciem. Podobnie: dramatyczny spadek użycia słowa nie znamionuje chyba jednak dramatu… A już na pewno dramatem nie jest wygładzanie zmarszczek przez krem, mimo że etykiety nas informują o dramatycznym wygładzaniu zmarszczek.
Z pozdrowieniami
rzeczywiście, słowa dramatyczny i dramatycznie są często (chciałoby się powiedzieć: dramatycznie często) używane przez Polaków. Przysłówek (dramatycznie) występuje na przykład w połączeniach: nakłady gazet dramatycznie spadają, siła nabywcza pieniądza dramatycznie spadła, piłkarze byli w dramatycznie słabej formie, dramatycznie obniżył się poziom jeziora, na tym tle dramatycznie źle wyglądają pracownicy…, w Lubuskiem dramatycznie brakuje lekarzy specjalistów itd.). Przymiotnik pojawia się w następujących kontekstach: zasadnicza dramatyczna zmiana w podatkach, dramatyczne ubóstwo, dramatyczny spadek użycia słowa itd. Jeśli wyrazy te występują w połączeniach, w których da im się przypisać sens ‘mający cechy takie, jakie ma dramat’ (dramatyczna powódź, dramatycznie niskie zarobki – ‘powódź, zarobki prowadzące do dramatów ludzkich’), to ich użycie nie powinno niepokoić (choć zapewne nie każdy z nas byłby skłonny powiedzieć: dramatycznie brakuje lekarzy – mimo że ta sytuacja istotnie może mieć cechy dramatu). Jeśli jednak dramatyczna zmiana w podatkach oznacza „tylko” dużą, lecz niewywołującą dramatycznych skutków zmianę, to mamy do czynienia z nadużyciem. Podobnie: dramatyczny spadek użycia słowa nie znamionuje chyba jednak dramatu… A już na pewno dramatem nie jest wygładzanie zmarszczek przez krem, mimo że etykiety nas informują o dramatycznym wygładzaniu zmarszczek.
Z pozdrowieniami
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
