Rozum a rozsądek

Rozum a rozsądek
16.09.2019
16.09.2019
Szanowni Państwo!
W pewnej książce (tłumaczonej z angielskiego) w jednym z wydań słowo Rozsądek zostało zastąpione przez Rozum. Czy Rozum i Rozsądek to to samo, a jeśli nie, to czym się różnią?

Z poważaniem Witold Dociekliwy
Aby ocenić, czy tłumacz wybrał odpowiednie słowo, należałoby poznać całość utworu, a przynajmniej szerszy kontekst. Nie wiemy także, jak brzmi słowo, o którego tłumaczenie Pan pyta, w tekście oryginalnym. Możemy się jedynie domyślać, że chodzi o jakąś nazwę własną (co sugeruje zapis od wielkiej litery), a to dodatkowo komplikuje sprawę – autor tekstu mógł nadać swemu bohaterowi jakieś imię, a następnie każdy z tłumaczy oddał je po polsku w inny sposób. Możliwe też, że mamy tu do czynienia z antropomorfizacją cech abstrakcyjnych, co jeszcze bardziej utrudnia odpowiedź na pytanie o zasadność użycia jednej bądź drugiej nazwy.
Gdyby pominąć te wszystkie okoliczności, należałoby odpowiedzieć: nazwy rozum i rozsądek w pewnych znaczeniach i w pewnych użyciach są synonimiczne (por. Rozsądek podpowiada, żeby tego nie robić = Rozum podpowiada, żeby tego nie robić).
Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego