jak psu buda

jak psu buda
19.02.2008
19.02.2008
Chciałbym poruszyć kwestię popularnego ostatnio zwrotu: coś się komuś należy jak psu zupa. W Internecie można nawet znaleźć poważny opis tegoż zwrotu. Niemniej jednak wydaje mi się, że ani zupa, ani tym bardziej kiełbasa psu się aż tak nie należy i że zwrot ten poprawnie powinien brzmieć: należy się jak psu buda. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
Pozdrawiam.
Psu należą się różne rzeczy, przede wszystkim – więcej szacunku ze strony ludzi. W cytowanych porównaniach ujawnia się niestety nasz lekceważący stosunek do psów. Jeśli coś się komuś należy jak psu zupa (albo buda), to znaczy, że zasłużył on sobie na to swoją wiernością. Ale psiej wierności człowiek nie ceni, psa z budy nie weźmie do domu, a miski zupy nie zamieni mu na kiełbasę (dlatego porównanie coś się należy jak psu kiełbasa jest nietrafne, mówimy przecież nie dla psa kiełbasa). Psich porównań jest zresztą więcej – np. czuć się jak zbity pies, głodny jak pies, potraktować kogoś jak psa, użyć jak pies w studni, zmarznąć jak pies, zabić kogoś jak psa – i nie najlepiej świadczą one o psiej doli.
Porównania charakteryzują się dużą wariancją, podatne są na modyfikacje, ale muszą oddawać pewien stereotyp (lub jeden ze stereotypów) związany z daną rzeczą. Patrząc na zachowanie mopsa, łatwo się zgodzić, że ktoś może nudzić się jak mops, ale czy można nudzić się jak husky? Takie porównanie byłoby oryginalne, ale mało zrozumiałe.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego