jeźdźczyni

jeźdźczyni

11.12.2022
11.12.2022

Czy kobietę, która jeździ konno, można określić mianem jeźdźczyni?

Rzeczownik jeźdźczyni na oznaczenie kobiety jeźdźca uprawiającej jazdę konną był już w polszczyźnie obecny. Na przykład u S. Żeromskiego w Przedwiośniu czytamy: Uda, piersi, ramiona jeźdźczyni harmonijnie z ruchami konia unosiły się, opadały i ciągnęły na siodle. Z kolei w utworze J. Kasprowicza O bohaterskim koniu i walącym się domie możemy znaleźć następujący fragment: [Koń] uwiązany do odwiecznego pnia ogryzał krzak berberysu, a subtelna jeźdźczyni wczytywała się w „Dziewicę jeziora”. Po wojnie uznano omawiany tu derywat za przestarzały (por. np. hasło jeźdźczyni w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego). Obecnie na fali popularności feminatywów wyraz ten wraca do użycia i nie ma specjalnych przeciwwskazań, aby się nim nie posługiwać w odniesieniu do kobiet, które sobie tego życzą.

Należy ponadto stwierdzić, że co prawda przyrostek -yni tradycyjnie tworzy żeńskie derywaty od form męskich z sufiksem -ca (por. np. dozorca → dozorczyni, najemca → najemczyni, wybawca → wybawczyni, zabójca → zabójczyni, zdrajca → zdrajczyni), lecz przyłącza się także do form męskich z sufiksem -ec, por. bywalec → bywalczyni, mędrzec → mędrczyni, naukowiec → naukowczyni czy strzelec → strzelczyni. Forma jeźdźczyni jest zatem poprawna pod względem systemowym.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego