kapnąć się
7.01.2005
7.01.2005
Wiem, że wyraz, o którego poprawną odmianę chciałbym zapytać, jest kolokwializmem – czy też „gwaryzmem” – lecz jego znaczenie zdaje mi się żartobliwe i trudno chyba doszukać się w używaniu tego słowa (oczywiście w mowie potocznej) jakichś złych stron. A mianowicie – (s)kapnąć (się), czyli 'przypomnieć sobie, zauważyć, uświadomić sobie nagle coś, pojąć'. Jak wyglądają (prawidłowe gramatycznie) formy czasu przeszłego? Kapłem/kapnąłem (się), kapłeś/kapnąłeś się, skapnęła/skapła się?Możemy odmieniać kapnąć się tak samo jak zwykłe kapnąć: „kapnęła się centrala, że gospodarka im nawala” (Janusz Szpotański). Możemy też inaczej: „Ale ona się kapła w porę” (Miron Białoszewski). Formy krótsze, bez przyrostkowego -ną-/-nę-, wydają się lepiej oddawać charakter potocznej polszczyzny. Porównajmy: „Kobieta ciągnęła wózek” (zgodne z normą języka ogólnego) i „Kobieta ciągła wózek” (ludowe, w języku ogólnym niepoprawne).
Mirosław Bańko, PWN
