kartofel kontra ziemniak

kartofel kontra ziemniak

2.05.2022
2.05.2022

Dzień dobry,

czy słowo „kartofel” należy raczej do stylu potocznego, a w oficjalnych tekstach w odniesieniu do tej rośliny i jej bulw należy stosować wyłącznie słowo „ziemniak”? Słowniki chyba tego nie odnotowują, tymczasem mam wrażenie, że dość powszechnie uważa się „kartofle” za słowo mniej eleganckie i postrzega się jako kolokwializm lub nawet regionalizm.

Pozdrawiam

Wyraz kartofel został zapożyczony z języka niemieckiego (por. niem. Kartoffel). Stanowi synonim ogólnopolskiego ziemniaka (por. pol. ziemny + -ak) oraz poznańskiego regionalizmu pyra (etymologia niejasna, hipotetyczny związek z Peru, skąd pochodzą ziemniaki). Występuje zasadniczo w tych samych połączeniach wyrazowych co ziemniak, por. np. gotować ziemniaki a. kartofle, obierać ziemniaki a. kartofle, odlać ziemniaki a. kartofle, solić ziemniaki a. kartofle, ziemniaki a. kartofle w mundurkach. Tworzy wyrazy pokrewne o tożsamych znaczeniach, por. np. kartoflanka – ziemniaczanka, kartoflisko – ziemniaczysko, kartoflany – ziemniaczany (np. placki kartoflane – placki ziemniaczane). We współczesnych słownikach języka polskiego nie jest opatrywany żadnym kwalifikatorem stylistycznym. Trudno zatem uznać, że jest w jakiś sposób „gorszy” od ziemniaka.

Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego