krokodyle łzy
1. „Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny” PWN, wyd. 2002, podaje 3 wersje jako poprawne:
- krokodyle łzy, rzad. łzy krokodyle;
- wylewać, ronić krokodyle łzy;
- wylewać, ronić krokodylowe łzy.
2. „Nowy słownik poprawnej polszcyzny” PWN, wyd. 1999, dopuszcza tylko krokodyle łzy, zaznaczając, że istnieje przymiotnik krokodylowy, ale nie używa się go w tym związku frazeologicznym.
3. „Słownik mitów i tradycji kultury” – W. Kopalińskiego, Wiedza Powszechna, wyd.2001, podaje tylko łzy krokodylowe.
Więc jak powinnam powiedzieć: łzy krokodyle czy krokodylowe? Będę wdzięczna za wyjaśnienie tej łzawej kwestii.
Z poważaniem
Anna Szczepańska
4.02.2002
4.02.2002
Chciałabym wiedzieć, jak brzmi poprawna wersja związku frazeologicznego o łzach krokodyla. Oto, co na ten temat mówią słowniki: 1. „Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny” PWN, wyd. 2002, podaje 3 wersje jako poprawne:
- krokodyle łzy, rzad. łzy krokodyle;
- wylewać, ronić krokodyle łzy;
- wylewać, ronić krokodylowe łzy.
2. „Nowy słownik poprawnej polszcyzny” PWN, wyd. 1999, dopuszcza tylko krokodyle łzy, zaznaczając, że istnieje przymiotnik krokodylowy, ale nie używa się go w tym związku frazeologicznym.
3. „Słownik mitów i tradycji kultury” – W. Kopalińskiego, Wiedza Powszechna, wyd.2001, podaje tylko łzy krokodylowe.
Więc jak powinnam powiedzieć: łzy krokodyle czy krokodylowe? Będę wdzięczna za wyjaśnienie tej łzawej kwestii.
Z poważaniem
Anna Szczepańska
W Korpusie Języka Polskiego (ponad 60 mln słów) mamy sporo cytatów na krokodyle łzy, dużo mniej na łzy krokodyle, ani jednego zaś na krokodylowe łzy czy też łzy krokodylowe. Cytowany przez Panią słownik frazeologiczny przytacza jednak autentyczne i dobrze udokumentowane przykłady, więc nie ma powodu mu nie wierzyć. Stanowisko słownika poprawnej polszczyzny w tej kwestii wydaje się zbyt rygorystyczne. Byłoby lepiej, gdyby polecał on krokodyle łzy jako częściej używane, ale nie dyskwalifikował krokodylowych łez. Zresztą, jeśli dokładniej spojrzeć, nie ma sprzeczności tymi dwoma słownikami, gdyż pierwszy notuje krokodylowe łzy tylko jako komponent zwrotów czasownikowych (z czasownikami wylewać, ronić), a drugi przestrzega przed używaniem tego wyrażenia w funkcji rzeczownikowej.
Mirosław Bańko
