Stosunkowo rzadko mówimy tak o swojej drugiej połowie, por. statystykę w NKJP: moja małżonka i mój małżonek – w sumie 59 razy, moja żona i mój mąż – w sumie 2794 razy. Przewaga żony i męża nad małżonką i małżonkiem, gdy odnosimy się do swojej żony lub swojego męża, wyraża się więc liczbą 47.
Gdy odniesienie dotyczy rozmówcy, przewaga ta topnieje do 15, ale tylko w kontaktach oficjalnych, na pan, pani, por. pańska małżonka, pana małżonka, pani małżonek – w sumie 24 razy, pańska żona, pana żona, pani mąż – w sumie 359 razy. Gdy natomiast jesteśmy z rozmówcą na ty, to przewaga żony i męża nad małżonką i małżonkiem wzrasta do 50, por. twoja małżonka i twój małżonek – w sumie 8 razy, twoja żona i twój mąż – w sumie 401 razy. Decyduje więc nie tyle odniesienie, ile stopień oficjalności kontaktu, związany z dystansem między rozmówcami. Obserwacja ta jest zgodna z informacjami zawartymi w słownikach, które słowa małżonek i małżonka kwalifikują jako oficjalne.
Za pomocą NKJP może Pani sprawdzić, jaką przewagę ma małżonek i małżonka nad mężem i żoną w zwrotach trzecioosobowych, a także czy podane liczby są, czy nie są zależne od płci referenta.
Najkrótsza odpowiedż na pytanie: „o czyjej żonie mówimy małżonka, o czyim mężu mówimy małżonek?” brzmi zatem: o żonie i mężu osoby, z którą jesteśmy w oficjalnych kontaktach. Ponieważ człowiek do Boga mówi per pan (a raczej: per Pan), Bóg zaś do człowieka po imieniu, więc w dekalogu czytamy: „Nie pożądaj żony bliźniego swego”. Gdyby stosunki między człowiekiem a Bogiem ukształtowały się na wzór kontaktów między obywatelem a urzędem, to dziewiąte przykazanie brzmiałoby: „Nie pożądaj małżonki bliźniego swego”.