marka produktu i produkt danej marki

marka produktu i produkt danej marki
16.02.2007
16.02.2007
Według słowników piszemy samochód marki Mercedes, odrzutowiec typu Learjet, ale: „Wsiadłem do mercedesa”, „Przyleciałem learjetem”. A jaką literą piszemy w zdaniu „Przyleciałem odrzutowcem L/learjet”? Jeśli dużą, to czy dlatego, że po rzeczowniku odrzutowiec domyślnie jest marka lub typ, a nie konkretny egzemplarz? Bardzo proszę o precyzyjną odpowiedź.
Pozdrawiam
Wspomniana reguła opiera się na zasadzie mówiącej, że nazwy własne zapisujemy od wielkich liter, pospolite zaś od małych. W związku z tym odróżniamy np. nazwisko Einstein i pochodzącą od niego nazwę pierwiastka chemicznego einsteinu. Przykłady można mnożyć, np. Lucerna ‘miasto’ – lucerna ‘roślina’, Colt ‘nazwisko konstruktora i nazwa firmy’, colt ‘rewolwer tejże firmy’.
Możemy w takim razie napisać „Przyleciałem odrzutowcem Learjet”, gdy chcemy określić markę i wskazać nazwę producenta, lub „Przyleciałem odrzutowcem learjet”, gdy mówimy o konkretnym produkcie – samolocie, który dowiózł nas do jakiegoś miejsca.
Marka produktu jest nazwą jednostkową (stąd wielka litera), ale jeśli od niej powstają nazwy produktów, to – jako przedmioty policzalne, mogące występować w większej liczbie – muszą być zapisywane jak wyrazy pospolite. Różnica w wielu wypadkach jest nieznaczna, ale wyrobionemu użytkownikowi polszczyzny nie może się wydawać obojętna.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego