mechanika newtonowska czy Newtonowska?

mechanika newtonowska czy Newtonowska?
25.11.2011
25.11.2011
Dzień dobry,
czy pisze się zmodyfikowana dynamika Newtonowska, czy też zmodyfikowana dynamika newtonowska? SJP mówi Newtonowski (czyj?) i newtonowski (jaki?), co (przynajmniej dla mnie) sugeruje pisownię newtonowska, ale z drugiej strony w encyklopedii PWN znalazłem obydwie wersje zapisu: zasady względności fizyki Newtonowskiej oraz podstaw mechaniki newtonowskiej. Darmowa wersja Korpusu Języka Polskiego podaje tylko zapis z małej litery.
Dziękuję z góry,
Michał Rosa
Trudno oczekiwać odpowiedzi od bezpłatnej – i bardzo małej – demonstracyjnej wersji korpusu PWN. Proszę raczej zajrzeć do również bezpłatnego, ale o wiele większego Narodowego Korpusu Języka Polskiego. Przekona się Pan, że zapis małą literą tam przeważa, chociaż akurat zmodyfikowana dynamika Newtonowska – w obecnym w NKJP haśle Wikipedii – ma duże N.
Zasada mówi: pisz wielką literą, gdy przymiotnik odimienny (także „odnazwiskowy”) odpowiada na pytanie czyj, a małą literą, gdy odpowiada na pytanie jaki. W praktyce do wielu obiektów, z których nazwą łączy się taki przymiotnik, można odnieść zarówno jedno, jak i drugie pytanie. Tak właśnie jest z mechaniką Newtona – Newtonowską, skoro stworzył ją Isaac Newton, i newtonowską, ponieważ istnieje niezależnie od niego i bez niego też by istniała. Dla jasności dodaję, że mam tu na myśli zbiór praw fizyki, istniejący niezależnie od swego odkrywcy. Gdyby chodziło o konkretne sformułowanie tych praw, a tym bardziej o konkretny tekst, np. rękopis Newtona, to właściwa byłaby pisownia wielką literą.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego