miasto i gmina

miasto i gmina
1.07.2003
1.07.2003
Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczące poprawności użycia wielkiej litery w słowach gmina oraz miasto w następujących zdaniach: „Składowisko powinno znajdować się na terenie Miasta Wrocławia lub poza granicami Gminy Wrocław nie dalej niż…”, „Zagrożeniem dla firm z Miasta są podmioty spoza Gminy” (w znaczeniu tym zarówno miasto, jak i gmina odnoszą się do Wrocławia).
Dziękuję.
Wyraz miasto w połączeniach typu miasto Wrocław, miasto Warszawa zapisujemy małą literą, nie stanowi on bowiem składnika właściwej nazwy. Połączenia takie są typowe dla stylu urzędowo-kancelaryjnego, jednak radzę unikać ich nawet w tekstach urzędowych.
Wyrażenia gmina Wrocław, gmina Nieborów itd. to nazwy jednostek administracyjnych, zapisujemy je małymi literami, podobnie jak np. województwo mazowieckie.
W związku z tym zdaniu pierwszemu najlepiej nadać formę „Składowisko powinno znajdować się na terenie (miasta) Wrocławia lub poza granicami gminy Wrocław, nie dalej niż…”. W nawiasie znajduje się element, który nie jest niezbędny, lecz ze względu na jednoznaczność wypowiedzi być może powinien wystąpić.
W zdaniu drugim („Zagrożeniem dla firm z Miasta są podmioty spoza Gminy”) wyrazy wyróżnione wielkimi literami występują jako zastępniki odpowiednich nazw własnych. Takie zastosowanie wielkich liter jest typowe dla tekstów urzędowych, a ich znaczenie wynika z kontekstu. Proszę jednak rozważyć zasadność stosowania takich wyrażeń nie tylko z ortograficznego, ale i z logicznego punktu widzenia. Ze zdania drugiego można wnioskować, iż podmioty spoza gminy są zagrożeniem dla firm z miasta, ale już nie dla firm z gminy. Chyba że miasto i gmina to w tym wypadku to samo.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego