mój czy swój

mój czy swój

17.04.2023
17.04.2023

Czy w zdaniu Kocham ..... chłopaka zaimek dzierżawczy powinien być pierwszo czy trzecioosobowy? Kocham mojego czy swojego chłopaka? Pewnie już o tym było, ale prosiłabym o skondensowane wskazówki na temat uzusu.

Serdecznie dziękuję

Współcześnie można zaobserwować tendencję do nadużywania różnych zaimków dzierżawczych kosztem zaimka swój. Dzieje się tak głównie pod wpływem angielszczyzny, w której swój nie ma odpowiednika.

Wymienność zaimków mój i swój jest możliwa tylko wówczas, gdy przez wyraz swój jest określany – bezpośrednio lub pośrednio – rzeczownik składniowo zależny od czasownika w pierwszej osobie liczby pojedynczej, por. np.

  • Lubię moją pracę albo Lubię swoją pracę.
  • Kocham mojego chłopaka albo Kocham swojego chłopaka.

Należy jednak pamiętać, że w wyniku takich zamian – w niektórych kontekstach semantycznych – może powstać konstrukcja gorsza pod względem redakcyjnym, por. np.

  • Mam moje motywy, lepiej: Mam swoje motywy.

A zatem w praktyce pisarskiej i redakcyjnej – jeśli tylko istnieje taka możliwość – należy dawać pierwszeństwo zaimkowi swój.

Na koniec warto dodać, że w wypadku użycia czasownika w drugiej i trzeciej osobie opisywana tu wymienność zaimków doprowadzi albo do powstania konstrukcji niepoprawnej, albo też do zmiany sensu całego zdania, por. np.

  • Mój chłopak dobrze gotuje, ale nie: *Swój chłopak dobrze gotuje.
  • Kochasz mojego chłopaka to nie to samo co: Kochasz swojego chłopaka.
  • Spotkał się z moją dziewczyną to nie to samo co: Spotkał się ze swoją dziewczyną.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego