na + po

na + po
28.11.2019
28.11.2019
Czy wzorując się na sformułowaniach na po domu, na po obiedzie, na po świętach i na po wakacjach, możemy tworzyć dowolne konstrukcje tego typu, np. na po mistrzostwach, na po pracy, na po szkole, na po wyborach?
Przyimek na, kiedy występuje samodzielnie, może poprzedzać nazwę punktu czasowego, w którym ma się odbyć zaplanowane zdarzenie, np. Zostawiam to sobie do zrobienia na wakacje. Z kolei po poprzedza nazwę punktu czasowego, wcześniejszego w stosunku do zdarzenia, o którym mowa w zdaniu, np. Zostawiam to sobie do zrobienia po wakacjach, bądź też wraz z użytym po nim rzeczownikiem komunikuje o jakimś miejscu, przestrzeni, np. Chodzę w tej koszulce po domu.
W przytoczonych w pytaniu przykładach mamy do czynienia z frazeologizującą się kontaminacją owych dwóch przyimków. Tak jak wówczas, kiedy występują samodzielnie, tak i w połączeniu komunikują pewne relacje czasowe bądź miejscowe, por. np.
Zostawiam to sobie do zrobienia na po wakacjach.
Nie segreguję koszulek na po domu, mogę je również założyć do sklepu lub na siłownię.
W liceum buty się jeszcze przebiera. Możesz w nich śmiało chodzić poza szkołą, ale na po szkole wybierz jakieś płaskie buty.
Walentynkowe amory – a już szczególnie pocztę walentynkową – trzeba odłożyć na po szkole.
Na podstawie opisanego powyżej wzorca można zapewne tworzyć dowolne konstrukcje, należy jednakowoż pamiętać, że są one nacechowane potocznością. O ile nie będą razić w prywatnych notatkach, korespondencji mailowej, a nawet w dialogach w powieści czy reportażu, o tyle w dokumentach oficjalnych (jak np. wniosek czy sprawozdanie) mogą się spotkać z naganą ze strony odbiorców.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego