nazwy roślin

nazwy roślin
31.12.2007
31.12.2007
W literaturze naukowej (np. Słownik botaniczny, Wiedza Powszechna 2003) nazwy gatunkowe pewnych roślin (np. grzybienie białe, kocanki piaskowe) występują wyłącznie w liczbie mnogiej. Tymczasem w internetowym SJP PWN jest zarówno kocanka piaskowa, jak i grzybień. Czy potocznie można na określenie tych roślin użyć liczby pojedynczej? Czy w przypadku artykułu popularnonaukowego należy zaznaczyć, że w literaturze naukowej używana jest lm., natomiast w innych przypadkach dopuszczalne jest użycie lp.?
Wspomniano tu o słowniku encyklopedycznym i słowniku językowym. To bardzo ważne rozróżnienie. Encyklopedie podają informacje o rzeczach, które wyrazy nazywają, zaś słowniki mówią o użyciu wyrazów. Forma mnoga takich nazw w literaturze naukowej najpewniej oznacza, że są to terminy stosowane w systematyce botanicznej (np. termin grzybienie białe oznacza ogół roślin tego typu). W języku potocznym ścisłe rozróżnienie gatunków roślin nie jest istotne, możemy mówić o kocankach i grzybieniach, nie rozróżniając ich rodzajów. Grzybiarze powiedzą, że zebrali mnóstwo borowików, choć w publikacjach naukowych, a w związku z tym też w terminologii, wyróżnia się ok. 20 podgatunków tego grzyba, w tej liczbie są np. borowik królewski i borowik ponury.
W języku potocznym, mówiąc o roślinach, użyjemy zwykle liczby pojedynczej. W artykule popularnonaukowym zwykle dążymy do tego, by wiedzę naukową wyrazić w sposób możliwie przystępny. Moim zdaniem należy w takim wypadku używać nazw potocznych, uściślając je w razie potrzeby. Jak wiadomo, borowiki to smaczne grzyby (o tym mówi nasza wiedza potoczna), ale borowik ponury (termin naukowy) jest trujący.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego