nicpoń

nicpoń
26.03.2010
26.03.2010
Jaka jest etymologia słów nicpoń i nicpotem?
Nicpoń jest to wyraz XIX-wieczny, pochodzenia gwarowego, oznacza ‘człowieka lekkomyślnego, mało wartościowego’. U jego podstawy znajduje się wyrażenie nic poń, skrócone z nic po nim.
Podobna jest etymologia wyrazu nicpotem (dawniej nicpotym), por. nic po tym, najpierw w znaczeniu przymiotnikowym ‘do niczego’, następnie rzeczownikowym ‘nicpoń’. Z ekspresywną nazwą osobową nicpotym spotkałam się w gwarze małopolskiej z okolic Kielc. Tam też słyszałam tworzone doraźnie analogiczne żartobliwe formacje nicprzedtym i nicteraz, używane w dialogach typu: „Z tego Kazika to się takie nicpotem zrobiło” – „Żeby tylko nicpotym, ale przecież i nicprzedtym i nicteraz.”
Dawniej w użyciu były też formacje nicpota, nicpotak, nic poco i nicwart – wszystkie w tym samym znaczeniu ‘nic niewart’.
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego