niegodny nosić – co czy czego?
19.02.2012
19.02.2012
Które wyrażenie jest poprawne: niegodny nosić miana człowieka czy niegodny nosić miano człowieka?Moim zdaniem i tak, i tak jest dobrze. Zamiana biernika na dopełniacz dotyczy regularnie dopełnienia przy czasowniku podlegającym negacji partykułowej. W innych wypadkach, np. gdy negacji podlega przymiotnik lub gdy między czasownikiem a rzeczownikiem pojawia się bezokolicznik, a zwłaszcza ciąg bezokoliczników (np. „Nie wystarczy zacząć pisać…”), zjawisko to traci na regularności.
W Narodowym Korpusie Języka Polskiego w konstrukcjach o które Pani pyta, przeważają dopełniacze. Może to Pani sama sprawdzić za pomocą wyszukiwarki Poliqarp, podaję stosowne kwerendy:
Wśród znalezionych przykładów znajdujemy np. konstrukcje: „(…) leży gdzieś umierająca, niezdolna wezwać pomocy” i „(…) niepodobna zliczyć ogromu istnień zamordowanych”. Jeden z przykładów brzmi jak mimowolny komentarz do danych korpusowych: „Tyle że takim przypadkom niepodobna dać wiary”. Mam nadzieję, że Pani nie weźmie go poważnie.
W Narodowym Korpusie Języka Polskiego w konstrukcjach o które Pani pyta, przeważają dopełniacze. Może to Pani sama sprawdzić za pomocą wyszukiwarki Poliqarp, podaję stosowne kwerendy:
[orth="nie.*” & pos=adj] [pos=inf] [pos=noun & case=gen]
[orth="nie.*” & pos=adj] [pos=inf] [pos=noun & case=acc]
Wśród znalezionych przykładów znajdujemy np. konstrukcje: „(…) leży gdzieś umierająca, niezdolna wezwać pomocy” i „(…) niepodobna zliczyć ogromu istnień zamordowanych”. Jeden z przykładów brzmi jak mimowolny komentarz do danych korpusowych: „Tyle że takim przypadkom niepodobna dać wiary”. Mam nadzieję, że Pani nie weźmie go poważnie.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski