nieumienie, niepotrafienie

nieumienie, niepotrafienie
3.10.2011
3.10.2011
Zastanawiam się, czy forma rzeczownika od czasownika nie umieć będzie wyglądać jak nieumienie, czy raczej nieumiejętność będzie tutaj właściwą odmianą? Analogicznie nie potrafićniepotrafienie? Czy te słowa są poprawne?
Pozdrawiam
Nie wiem, czy chodzi Pani o pisownię, czy o formy umienie, potrafienie jako takie. Gdybyśmy przez chwilę założyli, że nie mamy nic przeciwko nim, to z partykułą negacji powinniśmy je pisać łącznie, jak ogół rzeczowników.
Problem jednak w tym, że od czasowników umieć i potrafić w zasadzie nie tworzy się wymienionych rzeczowników, gdyż brzmią niezręcznie. Na pytanie, dlaczego brzmią niezręcznie, nie mam niestety lepszej odpowiedzi niż: „bo się ich nie używa”, a to w sumie sprowadza się do konkluzji: „nie używa się, bo się nie używa” – jak widać, mało wartościowej poznawczo. Warto zauważyć, że także od czasownika móc nie tworzy się rzeczownika możenie, rozwiązanie zagadki tkwi więc, jak się wydaje, w znaczeniu należących do niej wyrazów.
Jak sobie radzić w praktyce? Nieumiejętność, niezdolność, nieznajomość, niewiedza, indolencja, ignorancja – to niektóre z propozycji zawartych w słowniku synonimów. Można też próbować przekształceń składniowych, np. zamiast „Martwi go nieumienie…” powiedzmy: „Martwi go, że nie umie…”.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę

Znaleziono w książkach Grupy PWN

Trwa wyszukiwanie...  
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego