odmiana nazwisk
Czy istnieje zasada odmiany nazwisk? Słyszałem o takiej: „jak sobie właściciel życzy”. Jak powinno być: „Autorem książki jest pan Gołąb, Kozioł lub Połeć”? Czy „Ta książka jest autorstwa pana Gołębia, Gołąba, Kozła, Kozioła, Połcia czy Połecia”?
Kolega z pracy nazywa się Dariusz Trzoch. Niedawno Darek otrzymał nagrodę, a wraz z nią podziękowania, na których widniał napis: „Dziękujęmy Dariuszowi Trzoch”. Czy nie powinno być napisane: „Dziękujemy Dariuszowi Trzochowi”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam.
13.03.2007
13.03.2007
Witam!Czy istnieje zasada odmiany nazwisk? Słyszałem o takiej: „jak sobie właściciel życzy”. Jak powinno być: „Autorem książki jest pan Gołąb, Kozioł lub Połeć”? Czy „Ta książka jest autorstwa pana Gołębia, Gołąba, Kozła, Kozioła, Połcia czy Połecia”?
Kolega z pracy nazywa się Dariusz Trzoch. Niedawno Darek otrzymał nagrodę, a wraz z nią podziękowania, na których widniał napis: „Dziękujęmy Dariuszowi Trzoch”. Czy nie powinno być napisane: „Dziękujemy Dariuszowi Trzochowi”?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam.
Zasad odmiany nazwisk mamy sporo, szczegółowe wyjaśnienia na ten temat odnajdzie Pan m.in. w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny pod red. A. Markowskiego oraz w moim Słowniku nazw własnych.
Nie ma i nie może być zasady odmiany wedle kryterium „jak sobie właściciel życzy”. Język jest dobrem społecznym, a w związku z tym nadrzędny jest interes ogółu użytkowników języka, którzy muszą mieć prawo do używania wszelkich nazwisk w takiej formie, która wynika z zasad gramatyki i zwyczaju społecznego. Żądania indywidualne można respektować co najwyżej ze względów grzecznościowych.
Teraz o problemach szczegółowych. Nazwiska mające formę rzeczowników pospolitych odmieniać można zwykle dwojako: 1) w sposób typowy (tak jak odpowiednie rzeczowniki pospolite), np. książka pana Gołębia, Kozła, Połcia; 2) w sposób nietypowy (z pominięciem oboczności) Gołąba, Kozioła, Połecia. W razie wątpliwości proszę wybrać formę drugiego typu.
W podziękowaniach, o których mowa w pytaniu, powinno być „Dziękujemy Dariuszowi Trzochowi”. Inne formy są błędne.
Nie ma i nie może być zasady odmiany wedle kryterium „jak sobie właściciel życzy”. Język jest dobrem społecznym, a w związku z tym nadrzędny jest interes ogółu użytkowników języka, którzy muszą mieć prawo do używania wszelkich nazwisk w takiej formie, która wynika z zasad gramatyki i zwyczaju społecznego. Żądania indywidualne można respektować co najwyżej ze względów grzecznościowych.
Teraz o problemach szczegółowych. Nazwiska mające formę rzeczowników pospolitych odmieniać można zwykle dwojako: 1) w sposób typowy (tak jak odpowiednie rzeczowniki pospolite), np. książka pana Gołębia, Kozła, Połcia; 2) w sposób nietypowy (z pominięciem oboczności) Gołąba, Kozioła, Połecia. W razie wątpliwości proszę wybrać formę drugiego typu.
W podziękowaniach, o których mowa w pytaniu, powinno być „Dziękujemy Dariuszowi Trzochowi”. Inne formy są błędne.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski