odnośnie (do) czegoś

odnośnie (do) czegoś
11.02.2011
11.02.2011
Witam.
Moje pytanie dotyczy zwrotu odnośnie. Spotykam się zarówno z formą odnośnie, jak i odnośnie do i mam pytanie o poprawność tej drugiej wersji. W moim odczuciu jest to pewnego rodzaju powtórzenie, gdyż samo odnośnie zawiera w sobie zwrot odnoszący się DO czegoś. Ponieważ nie umiem znaleźć w słownikach jednoznacznej odpowiedzi językoznawców, tą drogą proszę o opinię.
Pozdrawiam
Winicjusz
Konstrukcję odnośnie czegoś – np. „Odnośnie Pana pytania mam kilka uwag” – krytykowano od dawna jako zapożyczenie składniowe z rosyjskiego. Radzono zastępować ją przez odnośnie do czegoś, np. „Odnośnie do Pana pytania mam kilka uwag”. Ostatnio ta krytyka zelżała, głównie ze względu na znaczne rozpowszechnienie konstrukcji ocenianej jako niepoprawna. W tej sytuacji można iść za zwyczajem językowym jako „ostatecznym prawodawcą”, ale można też bronić tradycji, twierdząc – jak niektórzy językoznawcy – że „błąd wielokrotnie powtórzony nie przestaje być błędem”.
Ciekawe, że w Pana odczuciu jest wręcz odwrotnie niż twierdzą przywiązani do tradycji poloniści: odnośnie do czegoś wydaje się Panu podejrzane, a odnośnie poprawne. Takie odwrócenie ocen jest symptomatyczne, może świadczyć o tym, że czas nastał na rewizję tradycyjnej oceny. W niektórych słownikach odnośnie (bez do) już zresztą zostało uwzględnione jako pełnoprawny element polszczyzny.
Poprawne czy nie, jest często odnośnie, a także odnośnie do nadużywane. Istnieją inne zwroty, których można używać w zamian, np. w związku z czymś, w stosunku do czegoś, jeśli chodzi o coś. Nie zapominajmy o nich.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
  1. 11.02.2011
    Witam Pana bardzo serdecznie.
    Chciałabym zabrać głos w sprawie odnośnie do. Moja alternatywa do – trochę, moim zdaniem – niefortunnego zwrotu to w odniesieniu do.
    Pozdrawiam i życzę miłego dnia
    Irena Słonina
  2. 11.02.2011
    Dziękuję za tę uwagę. Sprawdzając, czy słownikarze mówili coś na temat zwrotu w odniesieniu, zwróciłem uwagę na przykład, jakim Szober w przedwojennym Słowniku ortoepicznym – po wojnie przemianowanym na Słownik poprawnej polszczyzny – zilustrował zwrot odnośnie do: „Pchła odnośnie do swej wielkości jest bardzo ciężka\'\'. W tym kontekście w odniesieniu do byłoby odrobinę lepsze.
    Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego