odsetek i odsetki

odsetek i odsetki
27.12.2007
27.12.2007
Dzień dobry,
mam pytanie o różnicę między dwoma słowami: odsetka i odsetek. Dziś są to dwa różne słowa (tj. mają dwa różne wpisy w słowniku) o nieco odmiennych znaczeniach; tzn. nie są wymienne. Jednak wciąż są na tyle bliskie znaczeniowo, że jestem przekonany, że pochodzą z jednego źródła. Stąd pytanie: kiedy i w jakich okolicznościach doszło do ich „separacji”? Które słowo było pierwsze?
Dziękuję i wesołych świąt!
Jarek Hirny
W XIX-wiecznym słowniku języka polskiego, tzw. wileńskim, są dwa hasła równoznaczne, odsetek i odsetka. Te same hasła podaje późniejszy o pół wieku tzw. słownik warszawski, odsyłając przy tym odsetek do odsetki i kwalifikując to pierwsze słowo jako rzadko używane. Widać stąd, że w XIX wieku, a nawet na początku XX wieku, słowa te były synonimami (oba wówczas oznaczały procent od kapitału). Ich znaczenia wyspecjalizowały się w ciągu minionego stulecia: odsetek zaczął odnaczać procent, zwykle liczony od liczby ludności, ale także np. od liczby domów lub jezior, odsetki zaś (tylko w liczbie mnogiej) – procent liczony od jakiejś kwoty, np. kapitału lub kredytu. Z dostępnych mi słowników nie wynika niestety, które z tych słów było pierwsze.
Mirosław Bańko, PWN
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego