Co rozpraszamy?
Szanowni Państwo,
Czy wyrażenie rozproszyć skupienie jest poprawne? (Analogicznie do rozproszyć uwagę). Jeżeli tak, to czy można o czymś powiedzieć imiesłowem, że jest rozpraszające skupienie?
Z poważaniem,
Mateusz Migut
Szanowny Panie,
w Narodowym Korpusie Języka Polskiego znalazłam tylko jedno użycie (na miliony możliwych) połączenia rozproszyć skupienie (pochodzący z książki Krystyny Kofty Monografia grzechów dziennika 1978-1989). Oprócz tego korpus zanotował jeden cytat z łączliwością rozproszyć atmosferę skupienia (z książki Waldemara Borzestowskiego Bulterier Samson i ja).
Z semantycznego punktu widzenia zwrot rozproszyć skupienie jest możliwy, ponieważ skupienie to 'stan wewnętrznej uwagi na jednym przedmiocie'. Skoro więc uwagę można rozproszyć, to logika podpowiadałaby, że można zrobić to samo ze skupieniem, które w pewnym sensie jest podrzędne znaczeniowo wobec uwagi. Jednak, jak można sądzić, zwrot rozproszyć skupienie nie jest używany. Nie jest jednak niepoprawny, a o tym, że nie pojawia się w tekstach, decyduje po prostu zwyczaj językowy (mamy tu do czynienia z tzw. łączliwością normatywną, czyli z takim połączeniem słów, którego używanie bądź nieużywanie jest warunkowane nie względami znaczeniowymi, lecz tylko zwyczajem).
Łączę pozdrowienia