pani Hyży czy pani Hyża?

pani Hyży czy pani Hyża?
25.05.2013
25.05.2013
Czy żona Grzegorza Hyżego (Grzegorza Hyży?) to Maja Hyża czy Maja Hyży? Występują w jednym z programów telewizyjnych i ich nazwisko nie jest odmieniane.
Nazwisko to prawdopodobnie pochodzi od przymiotnika chyży, a w jego obecnej postaci utrwalił się błąd popełniony kiedyś w dokumentach. Dla nazwisk tego typu, gdy odnoszone są do kobiet, przewiduje się odmianę dwojaką, np. pani Cichy (tak woli większość kobiet) lub pani Cicha. W odmianie: pani Hyży, panią Hyży nie ma więc nic złego.
Możliwość pozostawienia nazwiska kobiety w formie męskiej nie dotyczy nazwisk typu Kowalski, Rudzki, Łęcki, Borowy, Dymny, które w odniesieniu do kobiet przyjmują obligatoryjnie końcówkę żeńską. Według słownika poprawnej polszczyzny PWN także słowiańskie nazwiska użyte w liczbie mnogiej powinny mieć właściwe dla tej liczby końcówki, np. Jan Żelazny i Maria Żelazny (Żelazna) to państwo Żelaźni. Powiedzieć Jan i Maria Żelazny to według słownika błąd. Grzegorz Hyży i Maja Hyży (Hyża) mają jednak to szczęście, że nawet jeśli w liczbie mnogiej swojego nazwiska nie odmienią, to w mianowniku błędu nie będzie widać (analogicznie np. hoży młodzieniec i hoży młodzieńcy). W pozostałych przypadkach różnica staje się widoczna, por. państwa Hyży (forma przez słownik niezalecana) i państwa Hyżych.
Pan Hyży w odróżnieniu od pani Hyży musi swoje nazwisko odmieniać: Grzegorza Hyżego, Grzegorzowi Hyżemu itd.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego