ponad 50-letni

ponad 50-letni
14.06.2014
14.06.2014
Czy akceptowalny jest zapis ponad 50-letni? Forma ponadpięćdziesięcioletni wydaje mi się nieporęczna, pasuje raczej do dyktanda niż do normalnego tekstu, a ponad-50-letni wygląda dziwnie. Swoją drogą, zastanawiam się, dlaczego cząstkę ponad słowniki ortograficzne traktują jako przedrostek, a niemal jako przysłówek (nikt nie napisze niemalpięćdziesięcioletni), skoro ich znaczenie jest podobne.
Zapytał Pan o coś, co intrygowało mnie już dawno. W Słowniku wyrazów kłopotliwych w haśle ponad-, ponad znalazł się w związku z tym zapis: „Istnieje bowiem przedrostek ponad- i partykuła ponad i oba mogą znaczyć 'więcej niż'. Taką samą funkcję ma partykuła przeszło, można napisać więc z przeszło godzinnym opóźnieniem”. W cytowanym haśle argumentowałem, że poprawny jest zarówno zapis ponadgodzinny, jak i ponad godzinny. Nie brałem pod uwagę użycia cyfr, ale zapis cyfrowo-słowny w moim przekonaniu tylko wzmacnia argumentację: ponieważ nie można napisać ponad-1350-letni, a trudno zmuszać autorów i czytelników, by męczyli się nad łamańcami typu ponadtysiąctrzystapięćdziesięcioletni, więc zapis ponad 1350-letni wydaje się sensownym rozwiązaniem. W każdym razie dziwnie byłoby twierdzić, że przeszło 1350-letni to dobra polszczyzna, a ponad 1350-letni – to zła.
I w końcu argument odwołujący się do uzusu: Google podaje prawie 700 tys. wyników dla kwerendy „ponad 1000-letnia” (w cudzysłowie, a więc tylko w tej formie, bez uwzględnienia odmiany), a NKJP (zrównoważony) ma 49 wystąpień ciągu ponad 100-letn* (gdzie gwiazdka zastępuje dowolny ciąg liter).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego