popełniać samobójstwo

popełniać samobójstwo
22.10.2013
22.10.2013
Czy poprawny jest zwrot „Nie wolno popełniać samobójstwa”? Czy może można powiedzieć tylko „Nie wolno popełnić samobójstwa”?
Pyta Pani, ile razy można popełnić samobójstwo? Zapewne tylko raz, chyba że ktoś wierzy w reinkarnację i dopuszcza, że samobójstwem można kończyć każde z kolejnych wcieleń. Jeśli jednak uwzględnić, że próba samobójcza może być nieudana, to zdanie, które Panią niepokoi, brzmi sensownie. Można sobie nawet wyobrazić, że terapeuta (albo kaznodzieja) kieruje je do notorycznego samobójcy, który ma pecha, gdyż za każdym razem sznur się nad nim urywa lub dzieje się inna nieprzewidziana rzecz.
Także jako ogólna norma postępowania zdanie przytoczone przez Panią na pierwszym miejscu wydaje się sensowne. Dotyczyłoby wówczas nie konkretnej osoby, lecz zbiorowości, w której zdarzają się samobójcy.
W oby wypadkach słowo popełniać znaczyłoby 'usiłować popełnić i tu jest pewien słaby punkt w moim rozumowaniu. Czasowniki niedokonane mogą bowiem odnosić się do czynności wielokrotnych, ale nie każdy z nich może oznaczać pojedynczą czynność ujmowaną w toku. W sumie chodzi więc o to, czy można powiedzieć: „Uwaga, właśnie popełniam samobójstwo (przestępstwo, gafę, błąd)”. Myślę, że w czasach, gdy wszystko jest na sprzedaż, taka kwestia mogłaby paść w programie typu reality show.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego