procent, proc., %

procent, proc., %
26.01.2023
15.03.2007
Witam!
Chciałem Państwa zapytać, czy w oficjalnych dokumentach firmowych dane procentowe należy przedstawiać w formie skrótowej (np. 27 proc.), czy typowym znakiem (np. 27 %). Może nie ma to znaczenia, a może zależy od rodzaju danych (np. procenty w alkoholu podajemy tak, a oprocentowanie kredytu już inaczej)?
Jeszcze jedno pytanie: czy są jakieś wskazania bądź przeciwwskazania do używania w oficjalnych dokumentach zwrotu verte.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Właściwością pisma, której nie posiada mowa, jest możliwość posługiwania się w nim tzw. znakami niefonogramicznymi (ideogramami), które reprezentują semantycznie pewne pojęcia lub wyrazy niezależnie od ich fonetycznej postaci, por. +, %, §, 0, 1, VI, IX. Ideogramy nie tylko skracają komunikaty, lecz także czynią ich budowę bardziej przejrzystą, co ułatwia procesy percepcyjne. Są zatem powszechnie stosowane w wielu typach piśmiennictwa niebeletrystycznego, w szczególności w tekstach specjalistycznych z różnych dziedzin. Decyzja co do tego, czy w danym tekście stosować dany wyraz, jego skrót czy też ideogram, zależy tylko od tego, jak często dane pojęcie w tekście występuje. Jeśli rzadko, można posługiwać się pełną formą wyrazu, jeśli częściej – warto stosować skrót. Jeśli w kolejnych zdaniach tekstu określony wyraz miałby się powtarzać często, najlepiej posłużyć się ideogramem. Co się tyczy znaku procentu (%) to należy pamiętać, że znak ten może być użyty tylko po liczbie zapisanej cyframi, np. 5% (nie: pięć %). Należy go składać bez odstępu od liczby, por. 50% (nie: 50 %). Dalsze uwagi dotyczące użycia tego znaku oraz innych znaków niefonogramicznych można znaleźć w rozdziale Poradnik redaktora zawartym w książce Polszczyzna na co dzień (PWN, 2006).
Łacińska wskazówka verte (oznaczająca: 'odwróć kartkę na drugą stronę') umieszczana jest zazwyczaj na końcu zapisanej odręcznie stronicy w celu zwrócenia uwagi czytającego na istnienie dalszego ciągu tekstu na odwrocie. W dokumentach drukowanych (także wewnętrznych) zasadniczo nie ma potrzeby stosowania takiej wskazówki. Dokumenty drukowane mają sformalizowany wygląd kolumny, określoną liczbę wierszy na stronicy i czytelnik nie powinien mieć wątpliwości co do tego, czy tekst skończył się na danej stronie, czy ma ciąg dalszy na następnej.
Adam Wolański
  1. 26.01.2023

    https://www.gum.gov.pl/pl/aktualnosci/komunikaty/4003,Liczbe-i-towarzyszacy-jej-symbol-zapisujemy-z-odstepem.html Liczbę i towarzyszący jej symbol % zapisujemy z odstępem, autor: Agnieszka Zoń, opublikowane przez: Sebastian Margalski: „W związku z częstymi zapytaniami kierowanymi w ostatnim czasie do Głównego Urzędu Miar, dotyczącymi zasad zapisywania liczby oraz symbolu % podczas wyrażania wartości wielkości informujemy, że przy takim zapisie wymagane jest zastosowanie spacji”. Powyższa zasada została określona w § 8, pkt. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie legalnych jednostek miar (Dz. U. z 2020 r. poz. 1024) i brzmi następująco: „Do zapisywania podwielokrotności jednostki „jeden” takich wielkości stosuje się symbol matematyczny %, a pomiędzy nim a wartością liczbową wielkości pozostawia się spację”. Symbol matematyczny „%” jest stosowany, między innymi, do wyrażania: • zawartości masy jednego ze składników w całkowitej masie mieszaniny różnych składników, tj. ułamka masowego. Przypadek ten dotyczy np. umieszczonych na opakowaniach produktów informacji podających zawartość procentową masy poszczególnych składników w całkowitej masie mieszaniny, czy też oznaczania czystości substancji • stężenia różnego rodzaju substancji w roztworze (np. stężenia sacharozy w roztworze wodnym albo w soku owocowym) • błędu granicznego dopuszczalnego (np. dla wskazań dotyczących objętości przepływu danego medium w przypadku gazomierzy lub wodomierzy). Symbol ten jest często stosowany w: dyrektywach obowiązujących w państwach Unii Europejskiej, dokumentach norm publikowanych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) oraz zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej (OIML). Ustalenia dotyczące zasady zapisywania „%” zostały podjęte przez powszechnie uznawane na arenie międzynarodowej gremia autorytetów w dziedzinie metrologii. Generalna Konferencja Miar (CGPM) – naczelny Organ Konwencji Metrycznej, umowy międzynarodowej, której Polska jest sygnatariuszem - w opublikowanym 9. wydaniu Broszury SI, zawierającym opis Międzynarodowego Układu Jednostek Miar, podała następujące wytyczne dotyczące wyrażania wartości wielkości: „Uznawany w działaniach międzynarodowych symbol % (procent) może być stosowany wraz z SI. Przy jego użyciu pozostawia się odstęp między liczbą a symbolem %”.

    Arkadiusz Kudła
  2. 26.01.2023

    Szanowny Panie,

    bardzo dziękuję za przesłaną informację. Pana uwaga odnosi się do porady z 2007 r., kiedy sposób składania znaku % wyglądał zgoła inaczej. Nowe zasady zostały określone w 2020 r., czyli ponad dekadę później. O nowych zaleceniach w omawianej tu sprawie informowaliśmy w 2021 r. w poradzie Jeszcze raz o spacji lub jej braku po znaku % [https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jeszcze-raz-o-spacji-lub-jej-braku-po-znaku;21530.html].


    Łączę wyrazy szacunku

    Adam Wolański

    Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego