rodzaj gramatyczny skrótowców
Renata
11.05.2008
11.05.2008
Proszę o wyjaśnienie, jaki rodzaj należy zastosować w przypadku użycia skrótu, którego pełna nazwa brzmi „odmiennie” od rodzaju skrótu, np. ta Księga Identyfikacji Wizualnej i ta KIW czy ten KIW („KIW zawierała…” czy „KIW zawierał…”)? Ta Platforma Obywatelska i ta PO czy to PO („PO podała…” czy „PO podało…”)? Polska Agencja Prasowa i ta PAP czy ten PAP („PAP podała…” czy „PAP podał…”)? Ta Pomorska Akademia Medyczna i ta PAM czy ten PAM („PAM opracowała…”, czy „PAM opracował…”)?Renata
Rodzaj gramatyczny skrótowca (czyli skrótu wielowyrazowej nazwy instytucji lub organizacji) jest zgodny z jego członem głównym lub wynika z jego zakończenia. Szczegóły można znaleźć np. w haśle skrótowce w Nowym/Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN. Zamieszczono tam też uwagę, że zgodność rodzaju gramatycznego skrótowca z rodzajem jego członu głównego jest charakterystyczna dla polszczyzny pisanej, podczas gdy ustalanie rodzaju na podstawie budowy skrótowca znamionuje polszczyznę mówioną. Tej ogólnej wskazówki nie należy jednak przedkładać nad zwyczaj językowy, który w wypadku niektórych ogólnie znanych skrótowców dyktuje inne rozstrzygnięcie.
Jeśli chodzi o przykłady wymienione w pytaniu, to zalecenia sformułowane na podstawie ich frekwencji w tekstach internetowych mogą być takie:
– „KIW zawierała…” (raczej w piśmie) lub „KIW zawierał…” (raczej w mowie);
– „PO podała…”, dużo rzadziej „PO podało…”;
– „PAP podała…”, rzadziej „PAP podał…”;
– „PAM opracowała…”, rzadziej „PAM opracował…”.
Jeśli chodzi o przykłady wymienione w pytaniu, to zalecenia sformułowane na podstawie ich frekwencji w tekstach internetowych mogą być takie:
– „KIW zawierała…” (raczej w piśmie) lub „KIW zawierał…” (raczej w mowie);
– „PO podała…”, dużo rzadziej „PO podało…”;
– „PAP podała…”, rzadziej „PAP podał…”;
– „PAM opracowała…”, rzadziej „PAM opracował…”.
Mirosław Bańko, PWN