różności ortograficzne

różności ortograficzne
11.04.2003
11.04.2003
Szanowni Państwo,
chciałabym prosić o poradę w następujących kwestiach:
1. Jak należy zapisywać – w przypisach i bibliografii – nazwy czasopism obcojęzycznych: czy według polskich zasad pisowni – wszystkie człony wielką literą?
2. Nazwy traktatów: np. traktat w Mastricht – w publikacjach o Unii Europejskiej najczęściej spotykam zapis wielką literą.
3. Pisownia umownych nazw odnoszących się do różnych wydarzeń historycznych, np.: okrągły stół, żelazna kurtyna czy Wiosna Ludów.
Z góry dziękuję za odpowiedź
Pozdrawiam
Elżbieta Kossarzecka
Ad 1. W katalogach bibliotecznych stosuje się zwykle zapis zgodny z oryginałem, zaś punkt odniesienia stanowi na ogół zapis na stronie tytułowej czasopisma (książki). W przypadku bibliografii sprawa się komplikuje, ponieważ wydawcy często wymagają, by pod względem formy opisy bibliograficzne były opracowane jednolicie. Główny problem stanowią tytuły książek, ponieważ w książkach angielskojęzycznych stosuje się przeważnie zapis od wielkich liter. Z kolei w tytułach czasopism konwencje zapisu odmienne od naszych stosują np. Czesi. W związku z tym, iż reguły pisowni nie rozwiązują tego problemu, a praktyka nie jest ustalona, proponuję zastosować jedną z dwu możliwości:
a) Zapisywać tytuły obcojęzycznych czasopism zgodnie z danymi na stronie tytułowej.
b) Ujednolicić pisownię tytułów czasopism w całej bibliografii, stosując zapis zgodny z zasadami polskiej ortografii.
Najważniejsze, by zachować konsekwencję w stosowaniu tych opisów.
Ad 2. Nazwy traktatów zapisujemy tak samo jak nazwy innych aktów prawnych (wielką literą wyróżniamy pierwszy wyraz w pełnej nazwie), w związku z tym: traktat z Maastricht. Na ten temat pisałem niedawno w Poradni (odpowiedź można znaleźć za pomocą wyszukiwarki).
Ad 3. Nazwy wydarzeń historycznych piszemy zasadniczo małymi literami, najczęściej podawanym wyjątkiem jest Wiosna Ludów. Porozumienia polityczne w Polsce z roku 1989 (i debaty, które je poprzedziły) przyjęto nazywać Okrągłym Stołem. Wyrażenie żelazna kurtyna, oznaczające istniejącą do końca lat 80. barierę między krajami Zachodu a wschodniej i środkowej Europy, najlepiej zapisywać małymi literami.
Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego