rps, mps, kps

rps, mps, kps
4.02.2009
4.02.2009
Szanowni Państwo!
Jaki skrót należy zastosować w przypisie w odniesieniu do maszynopisu (jeszcze się zdarzają)? Zawsze stosowałam mps i wydawał mi się powszechny, toteż byłam zaskoczona, kiedy nie znalazłam go w WSO. Czy tego samego skrótu można użyć, gdy chodzi o wydruk tekstu napisanego na komputerze? Oczywiście chodzi o teksty gdzieś złożone, np. w archiwum czy ośrodku dokumentacji.
Z poważaniem,
Magda
Niestety skróty wyrazów i wyrażeń stosowane w opisie bibliograficznym (w przypisach źródłowych i bibliografii załącznikowej) nie są do końca znormalizowane, a nawet jeśli w odniesieniu do pewnych zapisów normalizacja została przeprowadzona, to nie jest ona konsekwentna. Kodyfikację interesujących nas skrótów zawiera opracowana przez Bibliotekę Narodową norma zatytułowana Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym (PN-85/N-01158). Przedmiotem owej normy są skróty występujące w dokumentach polskich i obcojęzycznych, a postanowienia normy należy stosować w działalności bibliotecznej, bibliograficznej, informacyjnej i wydawniczej. Norma zaleca – ujmując sprawę chronologicznie – skracać wyraz rękopis do postaci: rps, a wyraz maszynopis – do postaci: maszyn. O wyrazie komputeropis w znaczeniu 'tekst zapisany w komputerze, a następnie wydrukowany' nie ma w ogóle mowy z racji czasu, w którym powstawała powoływana norma.
W praktyce wydawniczej skrót wyrazu rękopis otrzymuje następujący zapis: rps, rkps lub rpis, a wyrazu maszynopismps lub mpis. Widać zatem, że nawet norma zwyczajowa nie jest w tym względzie ustabilizowana. Potrzeby edytorskie sprawiają, że warto by przyjąć i zastosować w praktyce następujące skróty: rps (= rękopis), mps (= maszynopis) i kps (= komputeropis). Są one zarówno poprawne pod względem ortograficznym, jak i jednorodne pod względem budowy.
Poza wszystkim nie należy brać pod uwagę, że skrót mps jest w Słowniku skrótów Józefa Parucha rozszyfrowany jako 'morski pułk strzelców' oraz 'materiały pędne i smary'. W opisach bibliograficznych zapewne nie dojdzie z tego powodu do nieporozumień.
Adam Wolański
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego