skon i zgon

skon i zgon
30.04.2014
30.04.2014
Dlaczego rzeczownik od czasownika skonać brzmi po polsku zgon, a nie skon, jak w języku czeskim?
Słowo zgon nic pochodzi od skonać, lecz od prasłowiańskiego rdzenia, którego kontynuantem jest także polski czasownik gonić. Skojarzenie zgonu – czyli etymologicznie spędzenia, zgonienia (zwierząt) – ze śmiercią nastąpiło pod wpływem skojarzenia z dawnym polskim skon 'śmierć, skonanie' (za Słownikiem etymologicznym języka polskiego Wiesława Borysia).
Czeski skon, podobnie jak dawny polski skon, wywodzą się z innego prasłowiańskiego rdzenia, którego kontynuacją jest dzisiejsze polskie konać, a także kończyć. Znaczenie 'umierać' czasownika konać wykształciło się ze znaczenia 'kończyć', ściślej zaś – powstało przez jego zawężenie do kontekstów, w których chodzi o kończenie życia.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego