śmiardnąć

śmiardnąć
23.09.2004
23.09.2004
Witam. Czy istnieje w polszczyźnie czasownik śmiardnąć? W złożonych czasownikach typu zaśmierdnąć i prześmierdnąć są oboczne formy zaśmiardnąć i prześmiardnąć, ale co do ww., to mam wątpliwości. Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam ;)
Czy istnieje? Raczej nie, w każdym razie nie udało mi się potwierdzić jego istnienia. Nie zawsze jest tak, że jakaś jednostka językowa, na którą „jest miejsce”, musi istnieć, chociaż analogia i symetria mogłyby za tym przemawiać.
Jeśli przyjąć, że kaszubszczyzna jest dialektem języka polskiego, to nie do końca pewne poświadczenia czasownika śmiardnąć (zapis „spolonizowany”) z gwar słowińskich znajdujemy w Slovinzisches Wörterbuch (t. 2, 1912) Friedricha Lorentza. W powojennych badaniach i słownikach kaszubskich czasownika tego nie zanotowano.
W zapisie Piotra Bąka z Kramska w pow. konińskim z lat 50.–60. minionego wieku pochodzącym z kartoteki Słownika gwar polskich Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie znajdujemy czasownik śmiargnąć (zmiana głoski d na g w wyrazach z tej rodziny jest spotykana w dialektach polskich).
Znaczenie wielkopolskiego *śmiardnąć nie jest chyba zupełnie identyczne z zawartym w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego i Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod red. S. Dubisza: pot. 'stawać się cuchnącym; przechodzić smrodem'. Autor zapisu dialektologicznego oddał je bowiem ogólnopolskim synonimem cuchnąć, który nie oznacza procesu „stawania się śmierdzącym”, lecz stan. Cytat brzmi: „Minso trza dobrze posolić, bo bydzie śmiargło”.
Tą praktyczną radą sprzed pół wieku pozwolę sobie zakończyć.
Artur Czesak, IJP PAN, Kraków
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego