sól we frazeologii

sól we frazeologii
18.06.2008
18.06.2008
Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące wyrażenia słono za coś płacić (zapłacić). Chciałbym się dowiedzieć, skąd się ono wzięło w języku polskim. O ile udało mi się ustalić, powodem jest fakt, iż w Polsce bardzo długi czas używano soli jako środka płatniczego. Proszę o odpowiedz, jak to było tak naprawdę :)
Pozdrawiam,
Krystian Pelc
Od najdawniejszych czasów sól była w cenie. Konieczna do życia, wykorzystywana jako środek konserwujący żywność, była obok chleba składana w ofierze bogom. (Do dziś zachował się zwyczaj witania wyjątkowych gości chlebem i solą). Im trudniej osiągalna, tym większą zyskiwała wartość. Podobno w Afryce bryłek soli używano jako środka płatniczego, a mężczyźni prymitywnych szczepów oddawali za sól swoje żony i dzieci. O najcenniejszych, najbardziej wartościowych ludziach mówi się, że są solą ziemi (tak Jezus powiedział o swoich apostołach). Słone ceny, słono płacić to utrwalone w języku świadectwa dawnych realiów.
Przysłów i porzekadeł o soli jest w polszczyźnie wiele, por. te najstarsze: „Zjesz beczkę soli, nim poznasz do woli (drugiego człowieka)”, „Ja nie z soli, ani z roli, ale z tego, co mnie boli (wyrosłem)”, „Czapką, papką i solą ludzie ludzi niewolą”, „Zamienić się w słup soli” (aluzja do biblijnej żony Lota, zamienionej w słup soli).
Współcześnie sól jest bardzo tania, dlatego wiele przysłów i sentencji jest już niezrozumiałych.
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego