staliny czy Staliny?

staliny czy Staliny?
12.04.2014
12.04.2014
Szanowni Państwo!
Czy takie rozmnożone i spostpolitowane to Staliny czy staliny? Oto kontekst: „W Rawie wydało mi się, że gęstość plakatów i haseł wzrosła, że pejzaż bardziej jeszcze poczerwieniał i że jeszcze większe wiszą Staliny. Po niedługim czasie byliśmy we Lwowie”.
Jeśli chodzi o podobizny „genialnego językoznawcy”, „słońca narodów” i „chorążego pokoju”, to uzasadniony jest zapis wielką literą (użycie małej byłoby ostentacyjnym znakiem pogardy). Ogólnie biorąc, mała litera w rzeczownikach tworzonych od nazwisk (także imion, przydomków, pseudonimów) pojawia się, gdy istotnie zmieniają one swoje znaczenie i gdy w tym nowym znaczeniu się upowszechniają, por. einstein (pierwiastek), prysznic (od nazwiska austriackiego lekarza samouka, który uzdrawiał wodą), lolitka (od imienia postaci literackiej). Jeśli użycie nazwy własnej w funkcji nazwy pospolitej jest doraźne, to zachowanie wielkiej litery można tłumaczyć chęcią nawiązania do pierwowzoru, por. przeczytać wszystkie Balzaki (czyli wszystkie powieści Balzaca).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego