taki, a nie inny
mam wątpliwość dotyczącą interpunkcji wyrażenia taki a nie inny. Otóż wedle Zasad interpunkcji Stanisława Jodłowskiego bez przecinka pisze się wyrażenia taki a taki, a przez analogię także tak a nie inaczej. Jodłowski jednak – ani żaden dostępny mi słownik interpunkcyjny – nie rozstrzyga, czy analogię należy rozciągnąć też na taki a nie inny. Uzus jest w tej mierze niejednolity – ale tak zwykle z interpunkcją po polsku bywa.
Pozdrawiam
Marcin Miłkowski
27.11.2008
27.11.2008
Szanowni Państwo, mam wątpliwość dotyczącą interpunkcji wyrażenia taki a nie inny. Otóż wedle Zasad interpunkcji Stanisława Jodłowskiego bez przecinka pisze się wyrażenia taki a taki, a przez analogię także tak a nie inaczej. Jodłowski jednak – ani żaden dostępny mi słownik interpunkcyjny – nie rozstrzyga, czy analogię należy rozciągnąć też na taki a nie inny. Uzus jest w tej mierze niejednolity – ale tak zwykle z interpunkcją po polsku bywa.
Pozdrawiam
Marcin Miłkowski
Nie widzę analogii między wyrażeniem taki a taki a wyrażeniem tak, a nie inaczej. Pierwsze z nich reprezentuje obszerniejszą klasę wyrażeń, w których spójnik a łączy dwa identyczne zaimki wskazujące i których używamy, „jeśli nie chcemy dokładnie określać treści, do których się te zaimki odnoszą, lub nie możemy ich określić, gdyż zmieniają się zależnie od sytuacji” (Inny słownik języka polskiego PWN, hasło a, zn. 9). Drugie wyrażenie reprezentuje całkiem inną klasę wyrażeń, których używamy w zupełnie innym celu (cytowany słownik opisuje je w zn. 6). Wyrażenie taki a taki obywa się więc bez przecinka, a wyrażenie tak, a nie inaczej przecinek powinno mieć, podobnie jak taki, a nie inny.
Nie mogę się zgodzić z tezą, że uzus w opisanej kwestii jest niejednolity, ani z ogólniejszym twierdzeniem, że „tak zwykle z interpunkcją po polsku bywa”. Wiele zależy oczywiście od tego, czyj uzus bierzemy pod uwagę. Jeżeli jednak jest to – według sformułowania Klemensiewicza – „usus excultus modernus et approbatus”, czyli utrwalony współczesny zwyczaj językowy powszechnie aprobowany, to nie ulega dla mnie wątpliwości, że akurat interpunkcja jest jednym z najmniej spornych tematów w opisie polszczyzny.
Nie mogę się zgodzić z tezą, że uzus w opisanej kwestii jest niejednolity, ani z ogólniejszym twierdzeniem, że „tak zwykle z interpunkcją po polsku bywa”. Wiele zależy oczywiście od tego, czyj uzus bierzemy pod uwagę. Jeżeli jednak jest to – według sformułowania Klemensiewicza – „usus excultus modernus et approbatus”, czyli utrwalony współczesny zwyczaj językowy powszechnie aprobowany, to nie ulega dla mnie wątpliwości, że akurat interpunkcja jest jednym z najmniej spornych tematów w opisie polszczyzny.
Mirosław Bańko, PWN
