tenis

tenis
3.04.2012
3.04.2012
Witam,
oglądając transmisje telewizyjne z zawodów kobiecego tenisa, niejednokrotnie słyszałem, jak komentator chwali zawodniczkę słowami: „Grała doskonały tenis”. Z jednej z innych odpowiedzi w Poradni wiem, że tenis to rzeczownik dwurodzajowy i dlatego tenis, a nie tenisa, ale zawsze zdawało mi się, że poprawnie powinno być w tenis/tenisa, a nie samo tenis/tenisa. Czy taka forma jest poprawna?
Tenis jest rzeczywiście rzeczownikiem dwurodzajowym, ale jego warianty rodzajowe nie występują równie często w tych samych kontekstach. Możemy powiedzieć „Lubię tenis” i „Lubię tenisa”, ale w zasadzie tylko „Gram w tenisa” (bardzo rzadko forma tenis pojawia się po przyimku w).
Konstrukcja grać tenis występuje zwykle z przymiotnikiem, np. grać tenis brutalny, techniczny, naturalny, rzadziej z rzeczownikiem, np. grać tenis marzeń (przykłady za NKJP). Nie jestem pewien, czy jest kalką składniową angielskiego play tennis, ale obca składnia zapewne działa wspomagająco. Ciekawe, że w tym kontekście nie używa się biernika tenisa (grać tenisa), w każdym razie NKJP nie ma takich przykładów.
Konstrukcje typu grać doskonały tenis nie są odosobnione, z NKJP dowiadujemy się, że ktoś gra piłkę ofensywną, a ktoś inny kombinacyjną, że „dziewczyny grały siatkówkę, na jaką je stać” itp. Różnica między grać w tenisa (piłkę, siatkówkę) a grać jakiś tenis (jakąś piłkę, jakąś siatkówkę) ma konsekwencje semantyczne: grać doskonały tenis znaczy 'grać doskonale w tenisa' lub 'rozgrywać doskonałe spotkanie', grać w tenisa to po prostu zajmować się tą grą.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego