tobie i sobie

tobie i sobie
13.06.2007
13.06.2007
Witam!
W jęz. scs. (jak się domyślam również w jęz. ps.) zaimek zwrotny jak również zaimek osobowy 2. os. l. poj. miały w celowniku i miejscowniku formę tebe oraz sebe (przy czym drugie e było szerokie, tzw. jać). Jak wyjaśnić to, że w języku polskim mamy formy tobie i sobie z o zamiast e i brakiem jakiegokolwiek zmiękczenia początkowej spółgłoski? Czy to po prostu polska innowacja pod wpływem formy narzędnika (tobą, sobą)?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
W języku prasłowiańskim w celowniku i miejscowniku lp. występowały formy *tebě, *sebě. W okresie VI – VIII w. (pod wpływem narzędnikowych *toboją > tobą, *soboją > sobą) pojawiły się innowacyjne formy *tobě, *sobě. Objęły one swym zasięgiem dialekty północnosłowiańskie, stąd pol. tobie, sobie, czeskie tobě, sobě, ukraińskie tob’i, sob’i, białoruskie tab’e, sab’e, ros. dial. tob’e, sob’e (ale w języku literackim zwyciężył cerkiewizm tebě, sebě). Pierwotne formy z e zachowały języki łużyckie oraz język słowacki.
Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego