trendy w interpunkcji

trendy w interpunkcji
6.12.2015
6.12.2015
Szanowna Poradnio,
czy w zdaniach:
Mimo sukcesów w Polsce, w Grecji jest kojarzony jako zły tancerz
Jego taniec prezentowany podczas zawodów, przeszedł do historii imprezy
Paradoksalnie największy mecz w karierze zawodnika, był początkiem jej końca
Przeszedł do historii piłki, jako pierwszy zawodnik, który strzelił 4 gole
Latem tego samego roku po sprowadzeniu Czecha, odszedł do innego klubu
potrzebne są przecinki?
Trwa dyskusja. Podobno są nowe trendy w korekcie!?
Pozdrawiam
Grażyna
Szanowna Pani,
na temat trendów w korekcie nic mi nie wiadomo – wiem natomiast na pewno, że przecinki w zdaniach, o które Pani pyta, i w innych, podobnych, nie od trendów (na szczęście!) zależą, tylko od zasad interpunkcyjnych.
W tym wypadku są one jednoznaczne: w zdaniach pojedynczych lub w obrębie zdań składowych (w wypowiedzeniach złożonych) nie oddzielamy przecinkami części zdania, o ile nie są one powtórzone (i zwykle jednorodne). Nie robimy tego, nawet jeślibyśmy odczuwali bardzo silną pokusę wyodrębnienia tego fragmentu, który z powodów znaczeniowych wydaje się nam godny oddzielenia (bo na przykład oznacza czynność inną niż ta, do której się odnosi orzeczenie). Należy się w takich wypadkach powstrzymać. Cytowane przez Panią zdania powinny zatem przyjąć postać:
Mimo sukcesów w Polsce w Grecji jest kojarzony jako zły tancerz
lub
Mimo sukcesów w Polsce – w Grecji jest kojarzony jako zły tancerz – fragment mimo sukcesów w Polsce jest, zgodnie ze szkolną składnią, okolicznikiem przyzwolenia, dlatego nie należy stawiać po nim przecinka; możemy natomiast postawić półpauzę lub pauzę, żeby ułatwić zrozumienie zdania.

Jego taniec prezentowany podczas zawodów przeszedł do historii imprezy
lub
Jego taniec, prezentowany podczas zawodów, przeszedł do historii imprezy – fragment Jego taniec prezentowany podczas zawodów stanowi tzw. grupę podmiotu i nie może być oddzielony od tzw. grupy orzeczenia; jeśli jednak uznamy wyrażenie prezentowany podczas zawodów za dopowiedzenie, musimy je ująć w dwa przecinki; tak się złoży, że drugi przecinek wypadnie w miejscu styku grupy podmiotu i grupy orzeczenia, ale będzie to tylko koincydencja, a nie zależność.

Paradoksalnie największy mecz w karierze zawodnika był początkiem jej końca – nie możemy oddzielić przecinkiem grupy podmiotu od grupy orzeczenia.

Przeszedł do historii piłki jako pierwszy zawodnik, który strzelił 4 gole – nie możemy postawić przecinka przed okolicznikiem jako pierwszy zawodnik, musi natomiast zostać przecinek rozdzielający zdania składowe (przed który).

Latem tego samego roku po sprowadzeniu Czecha odszedł do innego klubu
lub
Latem tego samego roku, po sprowadzeniu Czecha, odszedł do innego klubu – pierwsza wersja interpunkcyjna jest właściwa wtedy, gdy opisujemy, co się działo latem tego samego roku: ktoś sprowadził Czecha, a potem odszedł do innego klubu; druga wersja interpunkcyjna jest właściwa wtedy, gdy zgodny z intencją nadawcy jest taki przekaz: ktoś latem tego samego roku odszedł do innego klubu; treść po sprowadzeniu Czecha jest dodatkowa, uzupełniająca, dlatego traktuje się ten fragment zdania jako dopowiedzenie i wydziela przecinkami.
Agata Hącia
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego