trójka osób?
10.04.2015
10.04.2015
Czy sformułowanie „Mamy trójkę osób” jest poprawne?W NKJP prawie wszystkie przykłady z ciągiem mieć trójkę (gdzie mieć występuje w różnych formach odmiany) dotyczą dzieci, np. „Państwo L. mają trójkę dzieci”. Nie ma tam ani jednego przykładu na trójkę osób. Owszem, trójka osób występuje w innych kontekstach, ale rzadko, np. „Spektakl porusza problemy trójki osób”. Ostatni przykład zresztą wydaje mi się niezręczny i aż prosi się, aby go zmienić, np. „Spektakl porusza problemy trzech osób” albo – jeśli to prawda – „Spektakl porusza problemy trójki przyjaciół”. W Pani przykładzie też lepiej dokonać zmiany: „Mamy trzy osoby”.
Można użyć kolokatora wyszukiwarki PELCRA w NKJP, aby zobaczyć, jakie są typowe prawostronne konteksty dopełniaczowe trójki: przeważa trójka dzieci, za nimi daleko idzie trójka rodzeństwa, wnucząt, a także np. trójka napastników, zawodników i z innej beczki – trójka bohaterów, finalistów, laureatów czy też trójka chłopców i trójka dziewcząt. Trudno dociec jednej zasady rządzącej doborem tych rzeczowników poza tym, że przy każdym z nich można też użyć liczebnika troje. Czyżby więc trójka osób brzmiała tak nieszczególnie dlatego, że nie mówi się troje osób? Coś w tym jest, gdyż na liście typowych kolokantów w NKJP prawie nie ma rzeczowników rodzaju żeńskiego.
Można użyć kolokatora wyszukiwarki PELCRA w NKJP, aby zobaczyć, jakie są typowe prawostronne konteksty dopełniaczowe trójki: przeważa trójka dzieci, za nimi daleko idzie trójka rodzeństwa, wnucząt, a także np. trójka napastników, zawodników i z innej beczki – trójka bohaterów, finalistów, laureatów czy też trójka chłopców i trójka dziewcząt. Trudno dociec jednej zasady rządzącej doborem tych rzeczowników poza tym, że przy każdym z nich można też użyć liczebnika troje. Czyżby więc trójka osób brzmiała tak nieszczególnie dlatego, że nie mówi się troje osób? Coś w tym jest, gdyż na liście typowych kolokantów w NKJP prawie nie ma rzeczowników rodzaju żeńskiego.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski