„tutej”

„tutej”
23.12.2002
23.12.2002
Często w TV słyszę w wypowiedziach znanych osób słowo tutej zamiast tutaj. Proszę o komentarz, skąd bierze się taka nieprawidłowość i czy to jeszcze jest nieprawidłowość, skoro znane postacie lansują słowo tutej.
Dobrze, że Pan tylko słyszy to słowo – byłoby gorzej, gdyby je Pan widywał na ekranie. Wymowa „tutej” jest potoczna i jako taka nie zasługuje na upowszechnianie w sytuacjach publicznych, np. w środkach masowego przekazu. Telewizja jednak ma różne oblicza: jeśli bohater programu talk show mówi „tutej” zamiast „tutaj”, to można mu to wybaczyć, ale jeśli tak mówi prymas w swoim orędziu albo premier w rządowym exposé, to nie jest dobrze.
A skąd się wzięła wymowa „tutej”? Myślę, że głównie z analogii do słowa dzisiaj, w którym samogłoska w ostatniej sylabie, znajdując się między dwiema głoskami wysokimi (tzn. wymawianymi przy uniesionym grzbiecie języka), ma podniesioną artykulację i brzmienie pośrednie między a i e. W potocznej wymowie słychać zaś po prostu „dzisiej”, co nie jest naganne. Upodobnieniu wymowy „tutej” do „dzisiej” sprzyja dodatkowo identyczne zakończenie obu wyrazów.
Mirosław Bańko
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego