w lecie albo latem
21.01.2020
21.01.2020
Chcę spytać o formę wyrażenia przyimkowego w lato, tak jak w zdaniu: Działo się to w lato 1970. Wszystkie współczesne poradniki językowe oraz nowe słowniki uznają ją za niepoprawną, zaś taką postać na równi z w lecie notuje Słownik ortoepiczny pod red. Szobera z roku 1948, przy czym warto zaznaczyć, że autor potępia zwroty: w wiosnę, w jesień i w zimę. W wyszukiwarce znajdziemy ok. 145 mln wyników pod tym hasłem. A zatem czy możemy tak mówić i pisać? Która forma weszła pierwsza? Pzdr M. KilińskiWyrażenie przyimkowe w lato jest potoczne. Występuje tylko w języku mówionym i w dialogach powieściowych stylizowanych na żywą mowę (stąd wysoka frekwencja w tekstach internetowych). W normie wzorcowej – czyli w wypowiedziach o charakterze oficjalnym – powinniśmy stosować formy w lecie albo latem.
W XIX stuleciu forma w lato uznawana była za poprawną (na równi z formą latem). Była powszechnie używana w powieściach z drugiej połowy XIX i początków XX wieku, por. np.
– Także stary przesąd – rzekł Bukacki – w mieście zawsze po jednej stronie ulicy jest cień, czego nie ma na wsi. Chodzę sobie cienistą stroną, i jest mi dobrze; dlatego nigdy w lato z miasta nie wyjeżdżam (H. Sienkiewicz, Rodzina Połanieckich, 1894).
Jej obecność w tekstach literackich sprawiła, że została uznana za poprawną w wydawnictwie zatytułowanym Słownik ortoepiczny. Jak mówić i pisać po polsku autorstwa S. Szobera z 1937 r. oraz w powojennym wydaniu tej publikacji. Współczesne wydawnictwa normatywne stoją jednak na stanowisku, że jest niedopuszczalna w normie wzorcowej.
W XIX stuleciu forma w lato uznawana była za poprawną (na równi z formą latem). Była powszechnie używana w powieściach z drugiej połowy XIX i początków XX wieku, por. np.
– Także stary przesąd – rzekł Bukacki – w mieście zawsze po jednej stronie ulicy jest cień, czego nie ma na wsi. Chodzę sobie cienistą stroną, i jest mi dobrze; dlatego nigdy w lato z miasta nie wyjeżdżam (H. Sienkiewicz, Rodzina Połanieckich, 1894).
Jej obecność w tekstach literackich sprawiła, że została uznana za poprawną w wydawnictwie zatytułowanym Słownik ortoepiczny. Jak mówić i pisać po polsku autorstwa S. Szobera z 1937 r. oraz w powojennym wydaniu tej publikacji. Współczesne wydawnictwa normatywne stoją jednak na stanowisku, że jest niedopuszczalna w normie wzorcowej.
Adam Wolański
