wahania w akcentowaniu wyrazów zapożyczonych
Z góry dziękuję za pomoc.
21.09.2014
21.09.2014
W jednej z porad piszecie Państwo, że akcentowanie wyrazów prezydent, reguła, komitet, rzeczpospolita na trzecią sylabę od końca jest obocznością i nie jest błędem. A ja ostatnio zostałem przez jedną z osób, szczycących się tym, że jest językoznawcą, poprawiony. Znalazłem też w Internecie stwierdzenie, że w wyrazie muzeum i technikum też obie formy akcentowania są dozwolone. Przyznam, że już sam nie wiem i mam mętlik w głowie. I skąd akurat w tych wyrazach te problemy? Z góry dziękuję za pomoc.
Wahania w akcentowaniu wymienionych wyrazów biorą się z ich obcego pochodzenia. Reguła dotycząca polskiego akcentu mówi: kładź akcent na przedostatniej sylabie, ale wśród wyrazów zapożyczonych zdarzają się wyjątki. Część z nich obowiązuje bezwzględnie, np. jury, część zaś tylko w stylu oficjalnym, np. rzeczpoSPOlita (potocznie, swobodnie rzeczpospoLIta, a gdy mowa o czasopiśmie, to zazwyczaj tak).
Nie zrobi Pan błędu, akcentując wszystkie wyrazy wymienione w pytaniu na sylabie przedostatniej. Może Pan je także (z wyjątkiem muzeum) akcentować na trzeciej od końca, ale pewnie zwróci to uwagę słuchaczy. Gdyby się dziwili, proszę odesłać ich do hasła problemowego AKCENT w słownikach poprawnej polszczyzny PWN.
Nie zrobi Pan błędu, akcentując wszystkie wyrazy wymienione w pytaniu na sylabie przedostatniej. Może Pan je także (z wyjątkiem muzeum) akcentować na trzeciej od końca, ale pewnie zwróci to uwagę słuchaczy. Gdyby się dziwili, proszę odesłać ich do hasła problemowego AKCENT w słownikach poprawnej polszczyzny PWN.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
