warianty strony biernej

warianty strony biernej
11.09.2012
11.09.2012
Dzień dobry,
mam pytanie odnośnie rożnicy w tworzeniu konstrukcji biernej przy użyciu słów: być/zostać + imiesłów. Jaka jest np. różnica w zdaniach „Mur został zbudowany z cegły”, „Mur jest zbudowany z cegły”? Albo w zdaniach „Rada zostanie powołana przez burmistrza”, „Rada będzie powołana przez burmistrza”? Kiedy i dlaczego bardziej uzasadnione jest wybranie jednej z tych konstrukcji?
W zdaniu „Mur został zbudowany z cegły” mowa o pewnych działaniach, które doprowadziły do powstania muru, w zdaniu „Mur jest zbudowany z cegły” mowa zaś o ich rezultacie. W konsekwencji pierwszego zdania można użyć w odniesieniu do muru, którego już nie ma, podczas gdy drugie zdanie implikuje, że mur istnieje w chwili mówienia o nim.
W czasie przyszłym różnica się zaciera, zdania „Rada zostanie powołana przez burmistrza” i „Rada będzie powołana przez burmistrza” są chyba równoznaczne.
Przykłady te nie wyczerpują zagadnienia. Słowa posiłkowe w konstrukcjach biernych są różne (nie tylko być i zostać, ale też np. bywać), mogą się różnić aspektem (por. zostać i zostawać), różny aspekt mogą też mieć imiesłowy (np. zbudowany i budowany). Różne kombinacje tych składników dają różne efekty, a tylko nieliczne kombinacje są wykluczone (np. nie mówimy „Mur został budowany…”).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego