wątpliwe imiesłowy bierne
czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
Pozdrawiam
9.10.2011
9.10.2011
Dzień dobry,czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
Pozdrawiam
Narodowy Korpus Języka Polskiego ma tylko jeden przykład użycia imiesłowu twierdzony: „Jeżeli uprawniony kwestionuje ustalenia dotyczące okresów zatrudnienia albo najmu, jest obowiązany udowodnić twierdzone okoliczności”. Zdanie to pochodzi z Dziennika Ustaw i być może reprezentuje konstrukcję składniową właściwą tekstom urzędowym. W języku ogólnym taka konstrukcja się nie mieści: jako redaktor książki albo promotor pracy magisterskiej nie wahałbym się dokonać poprawki.
Proponuję, aby Pan sam sprawdził, czy dwa pozostałe imiesłowy są obecne w NKJP. Nie jest to trudne, a nabyte umiejętności mogą się w przyszłości przydać do testowania innych podejrzanych słów.
Szukając imiesłowów biernych, warto pamiętać, że zgodnie z zasadami polskiej składni imiesłowy bierne tworzy się od czasowników rządzących dopełniaczem, biernikiem lub narzędnikiem. Jeśli więc zdarzy się podobne słowo utworzone od czasownika o rządzie np. celownikowym, to należy je interpretować jako przymiotnik (por. „Powódź zagroziła miastu” – „Miasto było zagrożone powodzią”).
Proponuję, aby Pan sam sprawdził, czy dwa pozostałe imiesłowy są obecne w NKJP. Nie jest to trudne, a nabyte umiejętności mogą się w przyszłości przydać do testowania innych podejrzanych słów.
Szukając imiesłowów biernych, warto pamiętać, że zgodnie z zasadami polskiej składni imiesłowy bierne tworzy się od czasowników rządzących dopełniaczem, biernikiem lub narzędnikiem. Jeśli więc zdarzy się podobne słowo utworzone od czasownika o rządzie np. celownikowym, to należy je interpretować jako przymiotnik (por. „Powódź zagroziła miastu” – „Miasto było zagrożone powodzią”).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski
