złota reguła

złota reguła
29.12.2006
29.12.2006
Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.
Wyrażenie złota reguła można rozumieć dwojako. Raz jako tytuł fragmentu Ewangelii wg św. Mateusza – w takim wypadku dużą literą piszemy tylko pierwszy wyraz (nagłówki w księgach Pisma świętego pochodzą nie od autorów tych pism, lecz od tłumaczy, a tytuł Regula aurea wzięty został z Wulgaty, w Biblii Tysiąclecia ten sam fragment jest zatytułowany Złota zasada postępowania). Innym zaś razem jako określenie pewnej ewangelicznej zasady – w takim wypadku, podobnie jak w wyrażeniach srebrna reguła, złoty środek itp. – wszystkie wyrazy piszemy małą literą.
Nie potrafię sobie wyobrazić sytuacji, w której moglibyśmy ze względów uczuciowych bądź grzecznościowych pisać tę nazwę wielkimi literami, lecz z góry tego nie wykluczam; sam profesor Doroszewski pisze o tej zasadzie ortograficznej, że stosuje się ją „niekiedy”, dlatego – jeżeli już decydujemy się na specjalne graficzne wyróżnienie jakiegoś określenia – to powinniśmy czynić to z rozwagą i w przypadkach, w których będzie to w pełni uzasadnione. Reguły ortograficzne pozostawiają wtedy piszącym dużą swobodę.
Piotr Sobotka, Uniwersytet Warszawski
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego