złota reguła
29.12.2006
29.12.2006
Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.Wyrażenie złota reguła można rozumieć dwojako. Raz jako tytuł fragmentu Ewangelii wg św. Mateusza – w takim wypadku dużą literą piszemy tylko pierwszy wyraz (nagłówki w księgach Pisma świętego pochodzą nie od autorów tych pism, lecz od tłumaczy, a tytuł Regula aurea wzięty został z Wulgaty, w Biblii Tysiąclecia ten sam fragment jest zatytułowany Złota zasada postępowania). Innym zaś razem jako określenie pewnej ewangelicznej zasady – w takim wypadku, podobnie jak w wyrażeniach srebrna reguła, złoty środek itp. – wszystkie wyrazy piszemy małą literą.
Nie potrafię sobie wyobrazić sytuacji, w której moglibyśmy ze względów uczuciowych bądź grzecznościowych pisać tę nazwę wielkimi literami, lecz z góry tego nie wykluczam; sam profesor Doroszewski pisze o tej zasadzie ortograficznej, że stosuje się ją „niekiedy”, dlatego – jeżeli już decydujemy się na specjalne graficzne wyróżnienie jakiegoś określenia – to powinniśmy czynić to z rozwagą i w przypadkach, w których będzie to w pełni uzasadnione. Reguły ortograficzne pozostawiają wtedy piszącym dużą swobodę.
Nie potrafię sobie wyobrazić sytuacji, w której moglibyśmy ze względów uczuciowych bądź grzecznościowych pisać tę nazwę wielkimi literami, lecz z góry tego nie wykluczam; sam profesor Doroszewski pisze o tej zasadzie ortograficznej, że stosuje się ją „niekiedy”, dlatego – jeżeli już decydujemy się na specjalne graficzne wyróżnienie jakiegoś określenia – to powinniśmy czynić to z rozwagą i w przypadkach, w których będzie to w pełni uzasadnione. Reguły ortograficzne pozostawiają wtedy piszącym dużą swobodę.
Piotr Sobotka, Uniwersytet Warszawski