znów o wokalicznych formach przyimków
Jaka jest zasada oraz które zwroty są poprawne: z zadaniem czy ze zadaniem? Kiedy przyimki będące po prostu spółgłoską należy uzupełniać samogłoską?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie
20.02.2011
20.02.2011
Witam!Jaka jest zasada oraz które zwroty są poprawne: z zadaniem czy ze zadaniem? Kiedy przyimki będące po prostu spółgłoską należy uzupełniać samogłoską?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie
Poprawna forma to z zadaniem. O głoskę [e] rozwijamy przede wszystkim te przyimki zakończone spógłoską, które występują przed formą zaimka ja, por. w niej, ale we mnie, pod nią, ale pode mną. Ponadto form we i ze używamy przed wyrazami rozpoczynającymi się grupą co najmniej dwóch spółgłosek, z których pierwsza to, odpowiednio, [v], [f] albo [z], [s], [ź], [ś], [ż], [sz], np. w Warszawie, ale we Wrocławiu, w fartuchu, ale we fraku, z zabitym, ale ze zranionym, z synem, ale ze stryjem, z zimna, ale ze zdziwienia, z sianem, ale ze śrutem, z żubrem, ale ze żbikiem, z szablą, ale ze szpadą. Do tego należałoby dopisać całkiem sporą liczbę zwyczajowych wyjątków, które każą używać form we lub ze w kontekstach innych niż wyżej opisane (np. we Lwowie, choć w Lwówku Śląskim) albo przynajmniej taką możliwość dopuszczają (np. we czwartek obok częstszego w czwartek). Szczegóły podaję w haśle w, we, z, ze itp. Słownika wyrazów kłopotliwych (różne wydania dostępne pod różnymi tytułami, ostatnie jako Słownik wyrazów trudnych i kłopotliwych).
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski