znowu natomiast
chciałabym nawiązać do porady www.poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12205. Z zaskoczeniem przyjęłam rozszerzenie zalecenia dotyczącego szyku spójników zaś i bowiem na spójnik natomiast. SPP PWN 2010 podaje przykłady: „Większość ptaków jest aktywna w dzień, natomiast sowy polują w nocy”, „Starszy syn był okazem zdrowia, natomiast młodszy często chorował”. Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, dlaczego natomiast znajduje się tu na pierwszej pozycji po przecinku.
Z wyrazami szacunku
Anna
6.06.2011
6.06.2011
Szanowni Państwo, chciałabym nawiązać do porady www.poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12205. Z zaskoczeniem przyjęłam rozszerzenie zalecenia dotyczącego szyku spójników zaś i bowiem na spójnik natomiast. SPP PWN 2010 podaje przykłady: „Większość ptaków jest aktywna w dzień, natomiast sowy polują w nocy”, „Starszy syn był okazem zdrowia, natomiast młodszy często chorował”. Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, dlaczego natomiast znajduje się tu na pierwszej pozycji po przecinku.
Z wyrazami szacunku
Anna
Rzeczywiście uogólniłem rzecz nadmiernie, dlatego uściślam: natomiast jest podobne do bowiem i zaś o tyle, że może występować w pozycji wewnątrzzdaniowej, nie ma jednak reguły, która kazałaby go tam umieszczać. W wypadku bowiem i zaś regułą taka, jak pisałem, też zresztą ma charakter stylistyczny raczej niż gramatyczny. W sumie więc różnica jest taka, że staranny mówca i uważny autor umieszcza bowiem i zaś wewnątrz zdania podrzędnego, a natomiast kładzie albo między zdaniami, albo też wewnątrz zdania, zależnie np. od rytmy wypowiedzi i zamierzonego efektu stylistycznego. Wewnątrzzdaniowa pozycja słowa natomiast nadaje bowiem [!] wypowiedzi charakter książkowy, natomiast [!] pozycja międzyzdaniowa nie narzuca się niczym szczególnym.
Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski