Znajdują się tu szczegółowe informacje o budowie wyrazów i sposobach ich tworzenia. Można tu poznać neologizmy i dowiedzieć się, jakie są powody ich powstawania.
słowotwórstwo
-
przedszkolanka6.03.20096.03.2009Szanowni Państwo,
pytanie moje dotyczy zawodu przedszkolanki, a dokładniej – jak należy określić mężczyznę pracującego jako nauczyciel w przedszkolu? Analogicznie do innych zawodów wydawałoby się, iż poprawna forma to przedszkolak, lecz ten wyraz oznacza przecież dziecko chodzące do przedszkola. Może więc powinno zaniechać się używania wyrazu przedszkolanka, które wskazuje nie tyle na zawód (nauczyciel), ile na miejsce jego wykonywania (przedszkole). Bo przecież nie mamy gimnazjalanki. -
psycholożka i socjolożka24.01.200924.01.2009Witam serdecznie.
Chciałbym wiedzieć, skąd nagminne używanie przez nie tylko zwykłych użytkowników języka, ale przede wszystkim przez dziennikarzy i redaktorów, a więc osoby, które winny szczególnie dbać o poprawność, słów psycholoŻKA, socjoloŻKA, filoloŻKA? Mam nieodparte wrażenie, że po wyemitowaniu reklamy sera znanej firmy H. nastąpiło zatrzęsienie tych i podobnych form analogicznych. Dziwi mnie, że takie cudaczne wyrazy tak szybko są przez uzus akceptowane.
Pozdrawiam -
forumowicz czy forowicz?10.01.200910.01.2009Szanowna Redakcjo,
prof. Jerzy Bralczyk na swoim wideoblogu zwrócił moją uwagę na słowo forumowicz. Wykazał przez analogię z muzeum i liceum, że jest to forma niepoprawna, i zaproponował forowicza. Uznałem więc, że także przymiotnik forumowy musi być błędny. Czy poprawnym słowem jest foralny lub forowy?
Gdy próbowałem doń przekonać znajomych, zostałem oskarżony o puryzm, a wyraz forumowy uznany został za usankcjonowany normą uzualną. Czy są Państwo w stanie rozstrzygnąć nasz spór?
-
bzowy28.12.200828.12.2008Jak należy użyc prawidłowej odmiany słowa bez (lilak) dla określenia zapachu bzu dla świeczek, która forma jest właściwa: bezowe świeczki czy bzowe świeczki? Zawsze słyszałam i mówiłam np. świeczki, mydło o zapachu kwiata bzu.
Dziękuję bardzo. -
przeciwmgielny czy przeciwmgłowy?27.11.200827.11.2008W samochodzie mamy światła przeciwmgielne czy przeciwmgłowe? Mówimy dialektyczny czy dialektologiczny?
-
gdański20.11.200820.11.2008Witam.
Chciałbym się dowiedzieć, jakim przyrostkiem utworzono nazwisko gdański. Czy jest to -i, -ski, czy może -ański i w jaki sposób to można zweryfikować?
Z góry dziękuję.
-
podenerwowany12.11.200812.11.2008Szanowni Państwo,
jaka jest prawidłowa forma – PODenerowany czy PODDenerwowany? Zauwazyłem zamienność w stosowaniu tego słowa, dość często ta druga wersja jest wypowiadana w mediach przez różne postaci. W słowniku PWN odnalazłem tylko podenerwowany.
Pozdrawiam, Tomasz -
Jak jest zbudowany krwiobieg?9.11.20089.11.2008Jak zbudowany jest wyraz krwiobieg (tzn. czy -o- jest morfemem łączącym, czy też jest to zrost krwi + obieg)? A jak ocenić wyraz krwioobieg (trzysylabowy w wymowie, często również pisany przez dwa o), którego wprawdzie brak w słownikach, ale jest bardzo tak bardzo powszechny, że… może już być powinien?
-
X-Y czy Y-X?7.11.20087.11.2008Wyobraźmy sobie kompleks leśny liczący np. 10 ha. Dominuje tam las (w sensie drzew), ale niewielki udział mają też zarośla (krzewy), powiedzmy 10% powierzchni. Czy jest to zatem kompleks leśno-zaroślowy, czy zaroślowo-leśny?
-
żeńskie nazwy zawodów29.10.200829.10.2008Czy istnieje jakis spis nazw zawodów, w którym oprócz nazw rodzaju męskiego byłyby ich żenskie odpowiedniki? Działamy w branży technicznej, która tradycyjnie zatrudnia więcej mężczyzn a wśród stanowisk, z których żeńskimi odpowiedniakami mamy problem, wymienić można: kupiec, logistyk, technolog, konstruktor, inżynier, kontroler, technik, ślusarz, tokarz, ostrzarz, hamownik, naprawiacz, elektryk, analityk, kierowca.
-
urlop tacierzyński18.10.200818.10.2008Drodzy Państwo.
Być może zauważyli już Państwo, że przebojem językowym ostatnich miesięcy jest urlop tacierzyński. Czy aby na pewno jest to dobre słowo i czy nie powinna być mowa po prostu o urlopie ojcowskim? Według mnie tacierzyństwo jest co najmniej niepoważne, zwłaszcza kiedy używają tego słowa dziennikarze – wczoraj o mało nie spadłem z fotela, słysząc to słowo i w Wydarzeniach, i w Faktach. Czy jeśli dzieckiem zaopiekuje się dziadek, zaczniemy mówić o urlopie dziadzierzyńskim?… -
samobadanie?13.10.200813.10.2008Szanowni Państwo,
czy poprawne jest pojęcie samobadanie? Czy też lepiej używać sformułowania samodzielne badanie? Będę zobowiązana za odpowiedź. -
sześciopak17.09.200817.09.2008Szanowni Państwo, mój niepokój wzbudzają słowa typu sześciopak. W języku potocznym funkcjonują one na pewno, ale co zrobić z takim słowem w tekście do druku, zostawić? I czy poprawny byłby też zapis z cyfrą na początku?
Agnieszka Kajak -
źlutki2.09.20082.09.2008Mamy problem z formą neologizmu (?) przy tworzeniu zdrobnienia od słowa zły. Ja uważam że właściwym zdrobnieniem jest źlutki, podczas gdy zdaniem kolegi jest nim zlutki, czyli różnica polega na innej pierwszej literze. Która forma jest właściwa?
-
mała ścieżka13.06.200813.06.2008Dzień dobry!
Czy poprawne jest zdrobnienie od wyrazu ścieżka – ścieżeńka, analogicznie do maleńka, stareńka? -
przymiotnik od profanum5.06.20085.06.2008Czy istnieje przymiotnik od profanum analogiczny do przymiotnika sakralny od sacrum (profanalny)?
-
nazwiska odmężowskie i odojcowskie26.05.200826.05.2008Mam pytanie związane z tworzeniem form nazwisk odmężowskich i odojcowskich. Czy przy nazwiskach zakończonych na -a typu: Gorczyca, Marlęga, Pakuła, Ciura, Talaga, Bednasa należy dodawać tylko właściwe im przyrostki -ina/-yna i -anka, czy można dodać przyrostek -owa? Która forma jest poprawna: pani Talażyna czy Talagowa? Co jest kryterium, którym należy się kierować przy tworzeniu tych form? Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
Monika Cichocka -
tysięczny czy tysiączny?23.05.200823.05.2008Witam,
czytając ułamek dziesiętny, należy przeczytać: części tysięczne czy części tysiączne?
Pozdrawiam,
Joanna Czarnota -
ocenny20.05.200820.05.2008Co to znaczy, że coś ma charakter ocenny? I czy nie ma tu błędu w zapisie?
Z góry dziękuję za wyjaśnienie. -
homozwiązek26.04.200826.04.2008Witam,
proszę o odpowiedź, czy mogę napisać: homozwiązek, homomałżeństwo? Czy są to zrosty? Tych wyrazów nie ma w słownikach, ale – jak mi się wydaje – są już w języku. Formy małżeństwo homoseksualne i związek homoseksulany są… za długie.
Proszę o niewykorzystywanie mojego nazwiska, jeśli zechcą Państwo umieścić odpowiedź w Sieci.
Dziękuję za odpowiedź i czekam na nią z zaciekawieniem.
Pozdrawiam.
