pisownia

Tu dowiesz się wszystkiego o pisowni. Poznasz odpowiedzi ekspertów na pytania: czy dane słowo pisze się dużą czy małą literą; jak zapisać nie z innym słowem: razem czy osobno; jaka jest pisownia skrótów; jak zapisać nazwy stanowisk, nazw własnych, tytułów; kiedy stosować zapis łączny, kiedy rozdzielny, a kiedy z łącznikiem; jak dzielić wyrazy na granicy wierszy.

  • złota reguła
    29.12.2006
    29.12.2006
    Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.
  • Wesołych Świąt!
    24.12.2006
    24.12.2006
    Chciałabym dowiedzieć się, jaka jest poprawna pisownia wyrażenia Wesołych Świąt. Wiele osób pisze oba człony dużymi literami. Czy jest to poprawne?
  • bluetooth, rough
    15.12.2006
    15.12.2006
    Jak zapiszemy miejscownik wyrazu bluetooth, który powinno się czytać [blutuf], oraz wyrazu rough, czytanego [raf]? Według mnie powinno dojść do spolszczenia końcowej spółgłoski tematu fleksyjnego, proszę o potwierdzenie lub wyprowadzenie mnie z błędu.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • zakonnicy
    15.12.2006
    15.12.2006
    1) Dlaczego Krzyżak jest pisany od dużej litery, choć to ta sama kategoria – członek zakonu – co joannita czy templariusz?
    2) Jak nazywa się członek zakonu Santiago?
  • zapis dat
    6.12.2006
    6.12.2006
    Chciałbym prosić o wyjaśnienie kwestii poprawności zapisu daty. Czy poprawne jest zapisywanie daty w formacie: 04.12. lub 4 X lub 4 grudnia (bez podania roku). Chodzi mi o wykorzystanie takiego zapisu np. w szkole:
    a) w zeszycie ucznia, gdy wpisuję ocenę za odpowiedź ustną albo pisemną;
    b) w informatorku szkolnym, który na stronie tytułowej ma wypisany rok, a dalej podaje się wydarzenia z kolejnych dni w poszczególnych miesiącach.
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź.
    Anna P.
  • -niość i -ność
    5.12.2006
    5.12.2006
    W WSO PWN (2002) podano formy małoletniość, pełnoletność, niepełnoletność a. niepełnoletniość. Proszę o wyjaśnienie, czy to zróżnicowanie twardości głoski n w drugim członie każdego z tych złożeń ma jakieś uzasadnienie merytoryczne – i ewentualnie jakie – czy wynika tylko z niedokładności słownikarza.
  • super-
    5.12.2006
    5.12.2006
    Mamy w redakcji Nowego Życia Pabianic, lokalnej gazety w Pabianicach, zagwozdkę: jak piszemy wyraz superbudowla w kontekście: „Pod tym względem nie ustępowali im dalekowzroczni Egipcjanie, pospołu budujący superbudowle”. Prosimy o szybką odpowiedź.
  • samotne litery na końcach wersów
    1.12.2006
    1.12.2006
    Szanowni Panstwo,
    czy to prawda, że na stronach internetowych można zostawiać samotne pojedyncze litery na końcach wersów?
    Dziekuję za pomoc.
  • sąd czy Sąd?
    1.12.2006
    1.12.2006
    Witam Państwa!
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie zagadnienia związanego z zasadami używania dużych liter. Chodzi konkretnie o używane w orzeczeniach sądowych wyrażenie: „Uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w K… do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi (czy też sądowi – z małej litery) rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego”.
    Bardzo dziękuję za wyjaśnienie powstałej wątpliwości.
    Z wyrazami szacunku
    Wojciech Marciszewski
  • 12°E
    1.12.2006
    1.12.2006
    Szanowni Panstwo,
    czy wstawiać spację pomiędzy np. 12° a E? Czyli czy ma to wyglądać tak: 12°E, czy tak: 12° E?
    Jak zwykle, dziękuję za pomoc.
  • staro-cerkiewno-słowiański
    28.11.2006
    28.11.2006
    Dlaczego staro-cerkiewno-słowiański albo cerkiewnosłowiański? Takie zapisy notuje m.in. Wielki słownik ortograficzny PWN.
  • zapis dat
    22.11.2006
    22.11.2006
    Dzień dobry,
    bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości dotyczących pisowni dat. Zajmuję się redagowaniem tekstów wojskowych, w których bardzo często pojawiają się daty. Czy poprawna jest forma 01.08.1964, czy też powinno się pisać 1.08.1964. I analogicznie: 01–09.12.1981 czy 1–9.12.1981?
    Przejrzałam dotychczasowe wpisy dotyczące dat w Poradni, ale nie znalazłam wyjaśnienia tej kwestii.
    Bardzo dziękuję i pozdrawiam
    Natalia Bujniewicz
  • różności pisowniane
    20.11.2006
    20.11.2006
    1) Jak zapisywać: prefekt / Prefekt Kongregacji ds. Wiary, skarbnik / Skarbnik Generalnego Domu Apostolskiego? Jak zapisać tytuł w pełnym brzmieniu tego rodzaju: Prymas Polski Kardynał Arcybiskup Gnieźnieńsko-Warszawski, Biskup Lubelski – Stefan Wyszyński? (Nie chodzi o hasło słownikowe czy notkę biograficzną).
    2) Piszemy bizantyjsko-katolicki Kościół, syryjsko-katolicki czy tak samo jak greckokatolicki?
    Pozdrawiam i dziękuję
  • jednostki wojskowe
    20.11.2006
    20.11.2006
    Czy w tekście, w którym jest mowa o Związku Strzeleckim, w jego dalszej części można pisać sam wyraz związek małą literą? Czy za każdym razem należy pisać dużą literą? I jakie są reguły, jeśli chodzi o pisownię nazw typu: 1 kompania, III brygada: czy tu też obowiązują duże litery?
  • skróty w adresach pocztowych
    16.11.2006
    16.11.2006
    Czy skróty: ul., os. w adresie pocztowym piszemy ZAWSZE małą literą?
    Z wyrazami szacunku
    Izabela Królak
  • afrodyzje i Dionizje
    9.11.2006
    9.11.2006
    Dzień dobry!
    Afrodyzje i dionizje. Pierwsze wszędzie zgodnie notowane małą literą. A drugie… na odwrót – wielką (małą znalazłem tylko w Nowym słowniku wyrazów obcych i trudnych A. Markowskiego i R. Pawelca). Obie nazwy to dawne święta, ale dziś chyba podlegają raczej regule o pisowni „nazw obrzędów, zabaw i zwyczajów”. Jak by nie było, nie widzę w ich znaczeniach powodu, który uzasadniałby zróżnicowanie w pisowni.
    Pozdrawiam
  • nr czy Nr?
    8.11.2006
    8.11.2006
    Szanowni Państwo,
    wiem, że należy napisać: „Szkoła Podstawowa nr 1 w …”. Co jednak robić w sytuacji, gdy w statucie tej szkoły znajduje się nazwa: „Szkoła Podstawowa Nr 1 w …”? Taki napis widnieje na tabliczce na budynku szkoły, na pieczątce nagłówkowej szkoły i w oficjalnych pismach „wychodzących”. Jeśli uczeń zastosuje zapis zgodny z tym, co widzi na co dzień, to popełni błąd ortograficzny czy nie? Mój syn uczy się w takiej szkole i mam problem.
    Pozdrawiam.
  • wszystko+mający
    7.11.2006
    7.11.2006
    Dzień dobry.
    W pewnej reklamie telefonów komórkowych pojawia się określenie wszystko mający. Czy pisownia taka jest poprawna? Czy należałoby raczej zapisywać wszystkomający, na podobnej zasadzie jak wszystkowidzący czy wszystkowiedzący?
    Podkreślam także, iż z kontekstu reklamy wynika, iż telefon jest raczej wszystkomający 'uniwersalny, posiadający niezmiernie dużo funkcji' aniżeli wszystko mający 'mający wszystko, zawierający wszystko w sobie'.
    Dziękuję.
  • b.n.
    30.10.2006
    30.10.2006
    Jak prawidłowo pisze się skrót zwrotu bez numeru (chodzi o dom bez numeru na danej ulicy)?
  • krowa wysoko cielna
    27.10.2006
    27.10.2006
    Witam serdecznie
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pisowni słowa(-ów): wysoko cielna, wysokocielna (np. sprzedam krowę…).
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Małgorzata
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego