odmiana

Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.

  • McDonald's
    18.03.2009
    18.03.2009
    Witam serdecznie.
    Proszę o rozwianie wątpliwości, związanych z odmianą nazwy Mc Donald's w języku potocznym: „Idą do…” – i dalej fonetycznie – [mak donalda], [mak donaldu] czy [mak donalds]? Bardzo dziękuję za pomoc.
    Pozdrawiam.
  • dwa Londyny i pięć Argentyn
    1.03.2009
    1.03.2009
    Witam serdecznie. Moje pytanie dotyczy liczby mnogiej nazw geograficznych. Choć trudno znaleźć przykład jej użycia, według mnie nie ma przeszkód, by powiedzieć np. dwie Rosje, Turcje, dwa Londyny, Paryże, Krakowy, pięć Argentyn, Amsterdamów itd. Innego zdania natomiast są redaktorzy słowników on-line, którzy ignorują moje uwagi dotyczące braku l. mn. przy tych nazwach. Kto ma rację?
    Pozdrawiam
  • w Poznańskiem
    27.02.2009
    27.02.2009
    Witam,
    kiedy mówi się o Województwie Poznańskim, a kiedy o Poznańskiem? Przyznam, że druga forma brzmi dla mnie bardzo archaicznie, a reguły co do stosowania obu form są dla mnie dosyć nieostre. Czytałem kiedyś, że Polska Akademia Umiejętności ustaliła w 1936 r. końcówki -im//-ym. Skąd więc taki wyjątek?
    Pozdrawiam.
  • wilgotniejszy czy bardziej wilgotny?
    25.02.2009
    25.02.2009
    Witam!
    Chciałabym zapytać o to, która wersja zdania jest poprawna: „Dawniej klimat był bardziej wilgotny” czy „Dawniej klimat był wilgotniejszy”.
    Dziekuję.
  • cielę w wołaczu
    3.02.2009
    3.02.2009
    Jak odmienia się słowo cielę przez przypadki? Myślałam, że to dosyć proste, ale niestety córka dostała obniżoną ocenę, ponieważ źle odmieniła ten wyraz w wołaczu.
  • patrzałem
    2.02.2009
    2.02.2009
    Dzień dobry!
    Mam pytanie, czy wyrażenie patrzałem jest poprawną forma, czy należy używać słowa patrzyłem.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
  • Nie będę potrafiła?
    2.02.2009
    2.02.2009
    Ostatnio dość często słyszę w TV (w serialach, dyskusjach ludzi wykształconych) tego rodzaju konstrukcje składniowe: „Nie będę potrafiła tego zrobić”, „Banki same będą potrafiły zadbać o swoje interesy” itd. Mam więcej wynotowanych podobnych przykładów. Uczono mnie w mojej wileńskiej szkole, że nie można tworzyć czasu przyszłego złożonego od czasowników dokonanych.
    Pozdrawiam i dziękuję.
  • którą?
    24.01.2009
    24.01.2009
    Wiem, że w B. r. ż. l. poj. zaimek wskazujący ma formę . Jednakże jak odpowiemy na pytanie: jaką? którą? Też ? Czy może narzędnikiem ?
  • magistrowie i magistrzy
    22.01.2009
    22.01.2009
    Mam pytanie dotyczące odmiany słowa magister: czy liczba mnoga brzmi magistrowie czy magistrzy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • na dworze
    22.01.2009
    22.01.2009
    Dzień dobry,
    która forma jest poprawna: na dworzu czy na dworze? Pochodzę z woj. lubuskiego i używamy tej drugiej. Jestem obecnie na emigracji i spotkałam się jednak u wielu osób z tą pierwszą. Jakoś mi ona nie pasuje, ale chciałabym dowiedzieć się, czy się mylę. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    E. Budzisz
  • napis nagrobny
    17.01.2009
    17.01.2009
    Witam,
    moje pytanie dotyczy płyty nagrobkowej. Na górze wyryty zostanie napis Grób rodziny …skich. Poniżej każdy z członków rodziny wymieniony zostanie z imienia, ale juz bez nazwiska (żeby maksymalnie wykorzystać przestrzeń). Pytanie: czy imiona powinny być w mianowniku (śp. Stanisław), czy w dopełniaczu (śp. Stanisława)?
    Dziękuję.
  • odmiana fraz liczebnikowych
    10.01.2009
    10.01.2009
    Witam mam dwa pytania. Po pierwsze, która forma jest poprawna: „Interesowałem się minionymi trzysta sześćdziesięcioma pięcioma dniami” czy „…trzystu sześćdziesięcioma pięcioma dniami”?
    Druga wątpliwość dotyczy odmiany liczebników ze słowem pracownicy. Piszemy: pięcioro pracowników (gdyż nie znamy ich płci), a w przypadku większych liczebników jest podobnie? Na przykład: „Rozmawialiśmy o sześciu tysiącach trzystu siedemnaściorgu pracownikach”?Czy siedemnastu?
  • ilu lub iloma
    4.01.2009
    4.01.2009
    Szanowna Redakcjo.
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, które sformułowanie jest poprawne: przed ilu laty czy przed iloma laty? A więc: „Spotkałem ją przed dwudziestu laty” czy „Spotkałem ją przed dwudziestoma laty”? Obie te wersje spotykam równie często, a w słownikach nie znalazłem na ten temat żadnej informacji. Rzecz jasna, w piśmie mógłbym użyć formy przed 20 laty, a wtedy problem z właściwym odczytaniem liczebnika spadłby na czytelnika, ale przecież nie o to w tym chodzi…
    Pozdrawiam.
  • chlać
    1.01.2009
    1.01.2009
    Witam,
    chciałabym się dowiedzieć, czy poprawnie mówimy chlejemy, czy mówimy chlamy.
    Pozdrawiam
  • przerębel
    28.12.2008
    28.12.2008
    Intryguje mnie poprawność słowa przerębel. Czy jest to ten przerębel, czy ta przerębel? W Słowniku poprawnej polszczyzny (wyd. 2004) jest położony nacisk na rodzaj męski tego słowa. Jednakże na stronie Słownika języka polskiego widzę dopuszczalność obydwóch tych form. Która z nich jest bardziej poprawna?
  • oblodzić
    28.12.2008
    28.12.2008
    Witam serdecznie,
    mam pytanie dotyczące odmiany słowa lodzić. Chodzi mi tu o formę trybu rozkazującego lódź: czy jest ona prawidłowa? Czy też jedyną poprawną formą jest lodź?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    L.
  • wołacze imion
    28.12.2008
    28.12.2008
    Witam,
    czy imiona w powitaniach należy odmieniać? Czy poprawnie będzie więc „Cześć, Piotrek” czy „Cześć, Piotrku”?
    dziękuję i pozdrawiam,
    Agnieszka L.
  • rodzynki
    28.12.2008
    28.12.2008
    Proszę o podanie poprawnej odmiany słowa rodzynki w liczbie pojedynczej i mnogiej.
    Dziękuję.
  • Google
    28.12.2008
    28.12.2008
    Tłumaczę książkę o firmie Google. W związku z tym chciałabym zapytać, czy słowo Google (jako nazwę wyszukiwarki i jako nazwę firmy) mam traktować jak słowo rodzaju męskiego i czy należy je odmieniać, a jeśli tak, to jak?
  • wół, bawół, piżmowół
    18.12.2008
    18.12.2008
    Szanowni Eksperci,
    czy poprawnie jest: spod znaku bawołu, cechy bawołu, rok bawołu, przekonać bawoła? Dziękuję i pozdrawiam,
    Joanna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego