Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
zdarzono?27.10.200427.10.2004Witam. Czy istnieją w języku polskim formy potencjalne: zdarzono i wydarzono? Dziękuję i pozdrawiam redakcję.
-
formy deprecjatywne rzeczowników męskoosobowych26.10.200426.10.2004Witam.
W OSPS, czyli Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty zamieszczone są takie formy jak: policjanty, ucznie, ministry, prezydenty, psychologi, sufie (od sufi); ghazie (od ghazi), krajcze, podczasze itd. Są to podobno tzw. formy potencjalne niemęskoosobowe od rzeczowników męskoosobowych. Czy aby na pewno nie są one sprzeczne z poprawną polszczyzną (żaden [!] słownik nie notuje takich form)?
Dziękuję z góry za wyjaśnienia i pozdrawiam Redakcję ;) -
płozić się czy płożyć się?22.10.200422.10.2004W jednej ze starych piosenek Jana Wołka (z czasów, kiedy jeszcze sam wykonywał swoje teksty) padają słowa: „ledwo szum jakiś się płoży na moście”. Czy nie powinno być płozi?
-
trampki20.10.200420.10.2004Mam pytanie, jaka jest liczba pojedyncza od wyrazu trampki i jakiego jest on rodzaju. Mało, że różne słowniki mówią co innego, to jeszcze bardzo interesującą rzecz znalazłem w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny: mianownik liczby pojedynczej trampek, ale dopełniacz liczby mnogiej również trampek. Skąd taka niekonsekwencja? Czy przypadkiem nie ma tam błędu?
-
krokodyl20.10.200420.10.2004Mam dosyć głupie pytanie, ale dla mnie ważne. :) Mianowicie kłócę sie z panią od polskiego od jakiegoś czasu o słowo krokodylów – ona twierdzi, że jest to forma przestarzała, a ja uważam, że jest to zwykła alternatywna forma, tyle że o wiele rzadziej używana. Jak jest naprawdę? Bardzo proszę o pomoc :)
-
caccia – caccii20.10.200420.10.2004Witam.
Która z form dopełniacza od rzeczownika caccia jest poprawna: caccii czy cacci? W słownikach ortograficznych pod redakcją E. Polańskiego mamy podaną tę pierwszą możliwość, zaś w Nowym słowniku ortograficznym pod redakcją A. Latuska (Wyd. Zielona Sowa, Kraków 2004) jest jedynie cacci.
Proszę o rozwianie moich wątpliwości ;).
-
przyszłem?18.10.200418.10.2004Witam!
Mam pytanie, chodzi mi o słowo przyszłem, czy to jest poprawna forma? Moja znajoma, która uczęszcza do liceum, powiedziała, że jej nauczycielka twierdzi, że już jest to poprawne – dopuszczalne.
Proszę o odpowiedź, z góry dziękuję. -
osioł15.10.200415.10.2004Dzień dobry. Która forma jest poprawna: osłu czy osłowi? Dziękuję.
-
net6.10.20046.10.2004Mam pytanie o odmianę potocznego określenia na Internet/internet, czyli net. Jak powiedzieć poprawnie: nie miałem dzisiaj netu czy neta?
-
Co ma toner wspólnego ze słodzikiem?4.10.20044.10.2004Zajmuję się naprawą kserokopiarek i często używam słów toner lub deweloper (deweloper jest to proszek nakładający toner na powierzchnię bębna). Chcąc spradzić odmianę tych słów, napotkałem sprzecznośći. Encyklopedia PWN odmienia tonera, w słowniku ortograficznym podana jest odmiana toneru. Słownik programu Microsoft Word 2000 sugeruje pisownię tonera. Proszę o podanie prawidłowej odmiany.
-
portala czy portalu?1.10.20041.10.2004Witam serdecznie,
Jak brzmi poprawna wersja dopełniacza słowa portal – portala czy portalu?
Dziękuję. -
emotikon czy emotikona?
30.09.200430.09.2004Pisze Pan: „emotikon ma rodzaj męski, ściślej – męskorzeczowy”. Z całym szacunkiem, ale nie umiem się z tym zgodzić. Emotikona jest kalką językową angielskiego skrótowca emoticon czyli emotion icon. A więc polski skrótowiec powinien zostać zbudowany na tej samej zasadzie: 'znak emocji', czyli emoznak albo emocji ikona, czyli emotikona.
Ikona jest ewidentnie rodzaju żeńskiego. I jest taka grupa ikon, które wyrażają emocje – skrótowo nazywana emotikonami.
-
koniowate czy koniowaty?30.09.200430.09.2004Czy nazwy taksonów (np. koniowate) uznaje się za rzeczowniki i czy w liczbie pojedynczej można używać wszystkich rodzajów? Np. zebra to będzie koniowata w paski, koniowate w paski czy koniowaty w paski?
-
kapeluszów?22.09.200422.09.2004Witam. Czy kiedykolwiek w historii języka polskiego istniała forma kapeluszów (od słowa kapelusz)? Już w latach 40. K. I. Gałczyński napisał wiersz pt. „Gdybym miał jedenaście kapeluszy”, ale przeglądając wyszukiwarkę internetową, można wielokrotnie spotkać się z tą odmianą; jednakże nie mam pewności, czy to rezultat błędów drukarskich, czy po prostu jakaś archaiczna forma.
Dziękuję z góry za wyjaśnienia. -
cyces = cycesy17.09.200417.09.2004Witam. Ozdobne frędzle na tałesie, czyli cycesy, odmieniają się w liczbie pojedynczej? W jednym słowniku spotykamy jedynie plurale tantum, a w innym podają formę cyces. Dziękuję za odpowiedź.
Grzesiek Mazur -
na tropie imiesłowów biernych15.09.200415.09.2004Witam. Czy istnieje strona bierna od czasowników: wyradzać, wyrodzić i erotyzować? Z góry dziękuję za odpowiedź;)
-
naprzykrzony i uprzykrzony9.09.20049.09.2004Witam. Czy istnieje strona bierna od czasowników naprzykrzyć, sprzykrzyć i przykrzyć? Od czasownika uprzykrzyć jest forma uprzykrzony, jednak nie wiem, jak to jest z tymi pozostałymi czasownikami. Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam redakcję:)
-
czas zaprzeszły a tryb przypuszczający30.06.200430.06.2004Czas zaprzeszły w języku polskim jest już właściwie prawie nie używany, jego użycie może brzmieć dziwnie. Czy można go już uznać za formę historyczną, czy też użycie go nadal jest zgodne z normą języka polskiego? Czy można powiedzieć byłbym zjadł, czy raczej jedynie zjadłbym?
-
pisarzy czy pisarzów?23.06.200423.06.2004Witam!
Mam pytanie odnośnie rzeczowników rodzaju męskiego z końcówką -acz a. -arz. Tzn. kiedy mamy jedynie fleksję -aczy a. -arzy, a kiedy dodatkowo -aczów a. -arzów? Na domiar złego w tutejszym słowniku ortograficznym i słowniku języka polskiego mamy rozbieżne dane (tzn. większa część rzeczowników z fleksją: -aczy + -aczów a. -arzy + -arzów wymieniona jest jedynie w SJP, a brakuje jej w SO).
Z góry dziękuję i pozdrawiam całą redakcję ;) -
mnie czy mi? tobie czy ci?
21.06.200421.06.2004Czy używanie słowa mi w zdaniu „Mi się to nie podoba” jest błędem? Powinienem zacząć zdanie od mnie? Celownik słowa ja to mi, mnie, więc nie powinno być błędu. Czy mam rację?