Podajemy rozstrzygnięcia wszelkich problemów związanych z odmianą słów: czy dane słowo w ogóle się odmienia, jak je odmieniać, czy ma liczbę mnogą, czy dopełniacz ma końcówkę -u czy -a, jak brzmi w czasie przyszłym, jaki jest jego wołacz.
odmiana
-
Parek24.10.200224.10.2002Dzień dobry.
Mam problem z odmianą mitologicznych Park, czy może Parek? -
PIN22.10.200222.10.2002Witam Państwa ponownie.
Przyszło mi do głowy kolejne pytanie. Czy poprawne jest odmienianie skrótu PIN? Moim zdaniem tak. Odmieniamy przecież np. VAT. Ale czy zasadne jest jego odmienianie, gdy skrót poprzedza wyraz numer? Sądzę, że niekoniecznie, gdyż PIN sam w sobie jest numerem. Więc może w ogóle zbędne jest poprzedzanie go tym wyrazem.
Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
Przemysław Kutnyj
-
liczebniki22.10.200222.10.2002Dzień dobry.
Mam jeszcze jedno pytanie. Zawsze sądziłam, iż liczebniki zbiorowe złożone odmieniają tylko ostatni człon. Ostatnio przeczytałam w podręczniku do języka polskiego, że odmianie ulega również przedostatni człon, np. sto trzydzieścioro czworo. Jak powinno się odmieniać poprawnie?
W tym samym wydaniu Język polski – encykolpedia w tabelach podana jest forma z dwoma osobami. Czy tak można?
-
kakao22.10.200222.10.2002Czy pomimo tego, że wyraz kakao jest wyrazem nieodmiennym, istnieje w dopełniaczu liczby pojedynczej forma kakaa?
-
bufor14.10.200214.10.2002Witam serdecznie. Piszę właśnie podręcznik użytkownika do programu obsługującego magazyn (w sklepie, hurtowni itp.). W programie tym funkcjonuje „bufor”, do którego wprowadzane są nie zatwierdzone dokumenty. Wszystkie osoby, z którymi mam styczność, mówią o wprowadzaniu do bufora i przez długi czas sam też tak pisałem. Teraz jednak mam wątpliwości: buforu czy bufora? W Korpusie tego hasła nie znalazłem, a nie do końca wiem, z jakimi wyrazami bufor ma wspólną odmianę.
Z góry dziękuję za pomoc.
- Robert -
dżdżu10.10.200210.10.2002Czy istnieje mianownik liczby pojedynczej słowa, które w dopełniaczu brzmi: dżdżu (np. „Byliśmy mokrzy od dżdżu”)?
-
orz i żnij7.10.20027.10.2002Szanowni Państwo!
Jestem filologiem klasycznym i z czasów studenckich pozostał mi i moim przyjaciołom z roku nie rozwiązany problem. Otóż w trakcie zajęć czytaliśmy w oryginale dzieło Hezjoda Prace i dnie, w którym znajduje się wers mniej więcej tej treści (cytuję z pamięci): „nago órz, nago siej, nago żnij”. Moje pytanie dotyczy trybu rozkazującego w 2. os. l. poj. od czasownika orać i żąć. Czy utworzyłem formy poprawne, czy w ogóle one istnieją? Polscy tłumacze tego dzieła wybrnęli z kłopotu, zastępując je innymi wyrazami.
Będę wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam.
Piotr Sobczak -
eta7.10.20027.10.2002Jak odmienia się grecka litera eta?
-
słów kilkoro1.10.20021.10.2002Czy poprawny będzie tytuł „O sztambuchach słów kilkoro”, czy też raczej powinien on brzmieć „O sztambuchach słów kilka”?
-
biernik i dopełniacz30.09.200230.09.2002Czy powszechne dzisiaj mylenie biernika z dopełniaczem przez spikerów Polskiego Radia, Polskiej Telewizji oraz coraz wiekszą liczbę użytkowników polszczyzny wynika z niedouczenia wcześniej wymienionych, czy też jest to naturalne zjawisko na obecnym etapie rozwoju jezyka polskiego?
Pozdrawiam, z góry, dziękując za odpowiedź.
Jacek Bonikowski -
chłopacy26.09.200226.09.2002Moim zdaniem wyraz chłopacy nie jest poprawny. Wydaje mi się, że poprawna forma to chłopcy lub chłopaki. Bardzo proszę wytłumaczyć mi, dlaczego w większości przypadków ludzie używają wyrazu chłopacy. Zawsze w szkole uczono mnie, iż chłopacy to błędna forma. A teraz już zupełnie nie wiem. Proszę o poradę. Z góry dziękuję.
-
otworzyć25.09.200225.09.2002Proszę o informację, która z poniższych form jest prawidłowa: otwarłam czy otworzyłam. Np. drzwi zostały otwarte czy otworzone? Jeśli obie formy sa poprawne, to kiedy je stosujemy?
Pozdrawiam
Hanna Maziarka -
odmiana imion i nazwisk25.09.200225.09.2002Czy postępująca (?) maniera używania dopełniacza i wołacza w brzmieniu mianownika w stosunku do nazwisk i imion własnych została już „prawnie usankcjonowana” ? Czyli zgodnie z regułami poprawnej polszczyzny można informować o przyznaniu nagrody dla Michała Prosty? Bo zwracanie się do rozmówcy „Grzegorz, zechciej skomentować” jest już właściwie nagminne? Jeżeli tak, to przepraszam za zawracanie głowy.
To pierwsze jest powszechną manierą polskich księży, którzy przy wyliczaniu intencji Mszy św. na cały tydzień preferują taką właśnie formę. Przecież jak parę tysięcy osób słyszy to tydzień w tydzień, to nawet podświadomie nabiera złych manier. Czy nie można by z tym czegoś zrobić? O telewizji już nie wspomnę, bo ona chyba niereformowalna.
Jeżeli oczywiście trzeba, bo może ja ciągle tkwię w Średniowieczu, a ludzkość dokonała tu jakichś istotnych zmian, których nie umiałem przyswoić?
Może rozesłać jakąś ulotkę do seminariów gdzie tych księży szkolą. Albo do kurii?
Dziwny pewnie jestem, bo „techniczny”, a jakoś to mnie niemiło dotyka.
Pozdrawiam,
W.Reczek
(dr inż.) -
koniami czy końmi?24.09.200224.09.2002Pozdrawiam serdecznie,
Moje pytanie dotyczy postaci narzędnika l. mnogiej rzeczowników rodz. męskiego I dekl. typu koń, słoń. Powinno się mówić końmi czy koniami, słońmi czy słoniami? Dlaczego obie formy funkcjonują w języku? I dlaczego nawet wśród ludzi wykształconych nie ma pewności co do poprawności określonej formy. Z góry dziękuję za odpowiedź. -
ucieknięto?13.09.200213.09.2002Czy poprawna jest forma ucieknięto się – forma bezosobowa od czasownika uciec się, np. „Z braku innych rozwiązań ucieknięto się do zamknięcia placówki”? Dziękuję.
-
zdejmij czy zdejm?13.09.200213.09.2002Szanowny Panie Doktorze!
Pozwoli Pan, że na wstępie zacytuję tekst, którego dotyczy mój problem. Jest to instrukcja użycia pewnego gadżetu reklamowego:
„INSTRUKCJA NAKŁADANIA TATUAŻU
1. Zdejm przezroczystą folię
2. Przyłóż mocno tatuaż do suchej, czystej, odtłuszczonej skóry strona z klejem.
3. Zwilż papier wodą, odczekaj pół minuty, usuń papier, tatuaż jest gotowy.
ABY ZMYĆ TATUAŻ, UŻYJ OLIWKI
Pytanie moje jest następujące: czy błędem jest użycie w przytoczonej instrukcji słowa zdejm, czy raczej powinno byc uzyte słowo zdejmij, oraz czy zamiana tych słów może być uważana za błąd ortograficzny? Muszę również dodać, że nie zmienia to charakteru, wartości użytkowych i atrakcyjności ww. gadżetu reklamowego, gdyż instrukcja jest niszczona w czasie aplikacji. Dodam też, że powierzchnia, na której znajduje się instrukcja, jest bardzo mała (4x4 cm)
Z poważaniem
Maciej Wysocki -
menedżery czy menedżerowie?12.09.200212.09.2002Pracuję w firmie informatycznej, często korzystam z pomocy różnego rodzaju agencji zajmujących się tłumaczeniami (ang.-pol.-ang.). Wiele słów sprawia nam trudności, wiele emocji budzą dyskusje na ten temat. Jedno z możliwych pytań: w angielskich tekstach pojawia się np. sformułowanie Application or Environment Manager. Są to nazwy modułów, ale nie nazwy własne, ponieważ nie są zastrzeżone dla jednego konkretnego rozwiązania informatycznego. Agencja więc tłumaczy je (innym rozwiązaniem mogłoby być np. pisanie Moduly typu… – tu pisownia angielska).
Pytanie – jeżeli jednak te nazwy są tłumaczone – to czy: Menedżery środowiska (forma nieosobowa), czy menadzerowie środowiska (osobowa – chyba nie?), czy jeszcze inaczej, czy nie tłumaczyć w ogóle i zostawiać wersje: Moduty typu…?
Bardzo proszę o jakąś wskazówkę, wiem, że nie tylko ja mam z tym kłopoty.
Pozdrawiam – Barbara Tatarska -
moje czy me?9.09.20029.09.2002Czy użycie zaimka me zamiast moje na początku zdania jest poprawne?
-
jutro9.09.20029.09.2002W księgarniach pojawiła się książka pt. Wszystkie jutra. Jak będzie brzmiał dopełniacz: Wszystkich jutr czy Wszystkich juter?
-
skrzat6.09.20026.09.2002Szanowny Panie Profesorze,
Chciałabym prosić o rozwiązanie problemu deklinacji wyrazu skrzaty w bierniku liczby mnogiej. Słownik Języka Polskiego PWN z 1985 r. pod red. prof. dr. M. Szymczaka podaje w bierniku jako poprawną formę skrzatów, podobnie jak Komputerowy słownik Multimedialny, natomiast Inny Słownik Języka Polskiego PWN z 2000 r. pod red. M. Bańko podaje formę skrzaty w bierniku liczby mnogiej. Która forma i dlaczego jest poprawna?
Z góry dziękuję za pomoc.
Danuta Podgórska
